زمینه و هدف: یکی از عوامل آمادگی سازمان در برابر شرایط اضطراری برگزاری مانورهای تمرینی هستند. جهت برگزاری یک مانور مناسب به داشتن سناریو استاندارد و جامع نیاز است. علیرغم اهمیت این موضوع، در صنایع کشور الگوی پذیرفته شده واحدی برای تدوین این سناریوها وجود ندارد. مطالعه حاضر با هدف ارائه الگویی جهت تدوین سناریوهای مدیریت شرایط اضطراری و بررسی انطباق سناریوهای اجرای شده پیشین در صنایع فرآیندی کشور با الگوی ارائه شده طراحی و اجرا شد.

روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت توصیفی- تحلیلی طراحی و اجرا گردید. ابتدا دو استاندارد ISO 22398 و HSEEP بررسی و از این دو یک الگوی واحد استخراج شد. برای افزایش اعتبار الگوی استخراجی پایایی و روایی نیز مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعد 61 سناریوی تمرین شده در صنایع فرآیندی کشور جمع آوری و میزان انطباق این سناریوها با بندهای مختلف الگوی ارائه شده تعیین گردید.

یافته‌ها: نتایج حاصل از استخراج الگو از دو استاندارد مورد بررسی نشان داد که الگوی پیشنهادی شامل 5 مرحله اصلی و 41 بند فرعی می باشد. میزان انطباق سناریوهای مورد بررسی با زیربندهای مختلف الگوی پیشنهادی نشان داد در بین سناریوهای مورد بررسی فقط مراحل جزئی آماده سازی سناریو و اجرای مانور به صورت کامل در کلیه سناریوها لحاظ گردیده بود.

نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر لزوم استفاده از یک الگوی واحد را برای تدوین سناریوهای واکنش در شرایط اضطراری مورد تأکید قرار می دهد. آموزش افراد درگیر در تدوین سناریوهای واکنش در شرایط اضطراری در رابطه با الگوی پیشنهادی و تفهیم بندهای موجود در این الگو می تواند باعث ارتقاء کیفیت فرایند سناریونویسی در صنایع کشور و در نتیجه ایجاد یک برنامه مناسب برای مقابله با این شرایط گردد.