دوره 17، شماره 1 - ( 1399 )                   جلد 17 شماره 1 صفحات 935-924 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

moshki M, alami A, fallahi M, sarvari khah H. Applying the PRECEDE-PROCEED model to promote preventive behaviors of musculoskeletal disorders in computer users. ioh 2020; 17 (1) :924-935
URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2790-fa.html
مشکی مهدی، عالمی علی، فلاحی مجید، سروری خواه حسن. بکارگیری الگوی پرسید -پروسید در ارتقای رفتارهای پیشگیری کننده از اختلالات اسکلتی- عضلانی در کاربران یارانه. سلامت كار ايران. 1399; 17 (1) :924-935

URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2790-fa.html


دانشگاه علوم پزشکی گناباد ، h.hse132@gmail.com
چکیده:   (2474 مشاهده)
زمینه و هدف: امروزه استفاده از کامپیوتر در هر کاری ضروری شده و کمتر شغلی را می­توان یافت که درآن برای انجام وظایف از کامپیوتر استفاده نشود. کار با کامپیوتر در مدت طولانی در شرایط استاتیک و وضعیت بدنی نامناسب ممکن است منجر به اختلالات اسکلتی –عضلانی شود. کاربران رایانه با توجه به ماهیت کاری خود، شیوع زیادی از اختلالات اسکلتی –عضلانی را گزارش می­کنند. از مهمترین استراتژی­های پیشگیری از ابتلا به اختلالات اسکلتی –عضلانی مرتبط با کار آموزش است. جهت کسب نتایج مفید و موثر، آموزش می­بایست بر مبنای نظریه­ها و الگوهای تغییر رفتار طراحی گردد. لذا این پژوهش با هدف بکارگیری الگوی پرسید- پروسید در ارتقای رفتارهای پیشگیری کننده از اختلالات اسکلتی –عضلانی در کاربران رایانه انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه کارآزمایی تصادفی شاهددار 110نفر از کاربران رایانه ای انتخاب شدند. پس از بررسی انجام شده و تعیین ریسک فاکتورهای ایستگاه های کاری مورد بررسی با روش ارزیابی سریع تنش اداری  (ROSA)، کاربرانی که دارای سطح احتمال خطر زیاد ابتلا به اختلالات اسکلتی –عضلانی بودند و ایستگاه کاری آنها به اقدامات اصلاحی و مداخله ای نیاز داشت، وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد نوردیک، چک لیست ارزیابی سریع تنش اداری و پرسشنامه محقق ساخته بر اساس سازه های الگوی آموزشی پرسید- پروسید بود. روایی و پایایی پرسشنامه محقق ساخته در مطالعه مقدماتی بررسی شد. بر اساس نتایج به دست آمده از تکمیل اولیه پرسشنامه ها، مداخله آموزشی مناسب که شامل کتابچه آموزشی و فیلم‌های آموزشی در خصوص حرکات کششی و اصلاحی، آموزش و تمرین‌های صحیح نشستن در حین کار با رایانه بود، طراحی و در گروه آزمون اجرا شد. قبل و بعد از مداخله، داده ها در نرم افزار SPSS.24 با استفاده از آزمون های توصیفی (میانگین، انحراف معیار، تعداد و درصد) و آزمون های تحلیلی (آزمون من ویتنی، کای اسکوئر و ویلکاکسون) تجزیه و تحلیل شد.
یافته ها: نتایج پرسشنامه نوردیک نشان داد که شیوع علائم اختلالات اسکلتی–عضلانی در کاربران رایانه به ترتیب در کمر (60درصد)، گردن (58درصد) و شانه (51درصد) از دیگر اندام های بدن بیشتر بود. تفاوت معنا داری بین شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی در دو گروه مورد بررسی وجود نداشت. قبل از مداخله بین میانگین نمرات نهایی ROSA، نمرات متغیرهای الگوی آموزشی پرسید –پروسید از قبیل عوامل مستعدکننده، عوامل تقویت کننده و عوامل قادر کننده در دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد. پس از انجام مداخلات آموزشی بین میانگین نمره نهایی ROSA و اجزاء آن (0001/0p=) و همچنین میانگین نمرات عوامل مستعدکننده (آگاهی و نگرش)، عوامل تقویت کننده و عوامل قادر کننده الگوی پرسید-پروسید در دو گروه تفاوت معنادار مشاهده شد (0001/0p=).
نتیجه گیری: طراحی و اجرای برنامه‌های آموزشی ارگونومیک منطبق با اجزای روش ROSA بر اساس الگوی پرسید-پروسید با تغییر در عوامل مستعدکننده (آگاهی و نگرش)، عوامل تقویت‌کننده و عوامل قادر کننده کاربران رایانه نسبت به ارتقای رفتارهای پیشگیری‌کننده از اختلالات اسکلتی –عضلانی مؤثر است و می‌توان از آن به‌عنوان چارچوبی جهت طراحی مداخلات آموزشی برای کاربران رایانه استفاده کرد.
متن کامل [PDF 712 kb]   (1493 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: ارگونومی
دریافت: 1398/2/16 | پذیرش: 1398/10/17 | انتشار: 1399/7/2

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله سلامت کار ایران می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Iran Occupational Health

Designed & Developed by : Yektaweb