مجله علمی پژوهشی

زمینه و هدف : نشت مواد سمی در صنایع فرایندی و شیمیایی همواره یکی از عوامل تهدید کننده افراد شاغل و ساکنین اطراف این صنایع است. هدف از انجام این مطالعه مدلسازی نشت هگزان تدوین برنامه واکنش در شرایط اضطراری است.

روش بررسی: در این مطالعه ضمن تشریح عوامل موثر بر تخلیه و انتشار مواد ، نرم افزار ALOHA بعنوان یکی از مناسبترین نرم افزارها جهت مدلسازی انتشار هگزان از مخزن ذخیره 579 هزار گالنی یک واحد پتروشیمی مورد استفاده قرار گرفته و بر اساس نتایج مدلسازی ، برنامه واکنش در شرایط اضطراری در زمان نشت هگزان تهیه و ارائه گردیدد. این نرم افزار علاوه بر مدلسازی پخش مواد قادر به مدلسازی پیامدهای آتش و انفجار می باشد و به عنوان یکی از ابزارهای تصمیم گیری شرکت ها و دولت ها در امر مخاطرات صنعتی و ایمنی عمومی شناخته شده است.

یافته ها : بر اساس نتایج این مطالعه قطر استخر تشکیل شده 200 متر و تا حدود 140 متر اطراف مخزن غلظت گاز هگزان ppm 8600 می باشد که خطر مرگ و تهدید زندگی افرادی که در این منطقه قرار دارند وجود دارد. غلظت هگزان تا فاصله 160 متری از مخزن، ppm 7200 می باشد که حدود 60% حداقل غلظت قابل اشتعال (LEL) گاز هگزان است در صورت انفجار ابر بخار تشکیل شده تحت سناریوی 1 فشار موج انفجار تا فاصله 133 متر از مخزن منجر به تخریب ساختمانهای محل گردد از این محدوده تا فاصله 196 متری مخزن باعث صدمات جدیمی شود. در صورت وقوع سناریوی 2 (انتشار هگزان از مخزن همراه با شعله ) میزان تشعشع حرارتی تا فاصله 353 متری از مخزن حدود KW/sqm 10 است و تا فاصله 491 متری مخزن میزان تشعشع حرارتی برابر KW/sqm 5 است .

نتیجه گیری: عواقب ناشی از سمیت هگزان جدی ترین خطری است که پرسنل را تهدید می کند. تهیه طرح واکنش در شرایط اضطراری نقش موثری در محدود نمودن اثرات زیان بار انتشار مواد سمی و خطرناک خواهد داشت.