زمینه و هدف: بخش درمان و مراقبت های بهداشتی از جمله مشاغلی است که دارای خطرات و مشکلات سلامتی مربوط به خود می باشد. بخش قابل توجهی از آسیب های اسکلتی- عضلانی در پرسنل درمانی در اثر فعالیت های حمل و جابجایی بیمار رخ می دهند. هدف این مطالعه ارزیابی ارگونومیک انتقال بیمارنما بین تخت و برانکارد به روش رایج و استفاده از وسیله کمکی مکانیکی حمل بیمار می باشد.

روش بررسی: در این مطالعه، پارامترهای راحتی، فشار فیزیکی درک شده و احساس ایمنی نوعی وسیله کمکی، از دید کاربران و بیمارنما مورد ارزیابی قرار گرفت. 37 نفر از پرسنل درمانی یکی از بیمارستان های شهر شیراز که با وظیفه حمل و جابجایی بیمار آشنایی داشتند، در این مطالعه شرکت کردند. ابزارهای گردآوری داده ها شامل مقیاس لیکرت 5 نمره ای و مقیاس بورگ بود و همچنین جهت ارزیابی پوسچر کاربران از روش ارزیابی سریع کل بدن (REBA) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری ویلکاکسون، دقیق فیشر و تی زوجی انجام گرفت.

یافته ها: میانگین میزان راحتی کاربران در استفاده از وسیله کمکی برابر با (50/0) 48/4 و میانگین میزان راحتی و احساس ایمنی بیمارنما هنگام جابجا شدن با وسیله کمکی مکانیکی، به ترتیب (47/0) 21/4 و (49/0) 40/4، بدست آمد. میزان فشار فیزیکی درک شده توسط کاربران هنگام استفاده از وسیله کمکی به طور معنی داری کمتر از روش رایج بود (001/0> P). نتایج حاصل از ارزیابی پوسچر نشان داد که حدود 90 درصد از افراد در حالت جابجایی دستی بیمارنما در سطح اولویت اقدام اصلاحی 4 (سطح خطر بسیار بالا) و بیش از 80 درصد افراد در حالت جابجایی مکانیکی بیمارنما در سطح اولویت اقدام اصلاحی 2 (سطح خطر متوسط) قرار گرفتند.

نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه، استفاده از وسیله کمکی مکانیکی موجب افزایش راحتی کاربر و بیمارنما شده، فشار جسمانی وارد به کاربران را کاهش داد و پوسچر آن ها را بهبود بخشید. کاهش آسیب های اسکلتی- عضلانی ناشی از جابجا کردن دستی بیمار از طریق اجرای برنامه ارگونومیک حمل بیمار بصورت مکانیکی با استفاده از وسیله کمکی،‌ در دراز مدت قابل دستیابی می باشد.