مجله علمی پژوهشی

زمینه و هدف: حلال های آلی گروهی از ترکیبات شیمیایی هستند که کاربرد وسیعی در صنایع مختلف داشته و تا کنون ارتباط مواجهه مزمن با آنها و برخی از بیماریهای جسمانی و عصبی شناخته شده است. از سوی دیگر خستگی نیز سبب آسیب به فرد، کاهش بازده کاری و افزایش حوادث  شغلی می گردد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین مواجهه شغلی با حلال آلی و خستگی کارگران یک کارخانه رنگ انجام گردیده است.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی- مقطعی بر روی206 نفر از کارگران صنایع رنگ و نساجی به ترتیب به عنوان گروه مورد و شاهد اجرا گردید. نمونه گیری از حلال های آلی بر طبق روش استاندارد NIOSH-1501 انجام شد و پس از مشخص شدن غلظت حلال ها، پرسشنامه های سنجش چند بعدی خستگی(MFI ) و اطلاعات فردی – شغلی جهت ارزیابی خستگی  بکار گرفته شد، به منظور تجزیه وتحلیل آماری داده ها آزمونهای  tمستقل و رگرسیون لجستیک مورد استفاده قرار گرفت.

یافته ها: بررسی میانگین امتیازات کسب شده در ابعاد پنج گانه خستگی نشان داد که  از نظر  ابعاد خستگی جسمانی، کاهش فعالیت، کاهش انگیزه، خستگی ذهنی و نمره کل آزمون MFI، بین دو گروه مورد و شاهد تفاوت معنی دار وجوددارد (05/0>P)، بطوری که بیشترین تفاوت در کاهش انگیزه و خستگی ذهنی بین دو گروه وجود داشت و نسبت شانس ابتلا به این دو اختلال با آزمون رگرسیون لوجستیک در گروه مورد 5/2 برابر گروه شاهد بدست آمد( [2/4-8/1] CI 95%= و 001/0(P<.

نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که شیوع بیشتر خستگی در 4 بعد، جسمانی، کاهش فعالیت، کاهش انگیزه و خستگی ذهنی، در افراد در معرض حلال آلی وجود داشت، به طوری که خستگی ذهنی و کاهش انگیزه بیشترین شیوع را در بین افراد در معرض حلال به نسبت گروه شاهد خود داشت.