دوره 17، شماره 1 - ( 1399 )
جلد 17 شماره 1 صفحات 1173-1164 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Yarahmadi R, Ghasemkhani M, Mortezapour Sofiani A, Sepidarkish M, Taheri F. Study of Comprehension of the Signs Passengers at Subway Stations in Tehran(case study). ioh 2020; 17 (1) :1164-1173
URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-1838-fa.html
URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-1838-fa.html
یاراحمدی رسول، قاسم خانی مهدی، مرتضی پور صوفیانی علیرضا، سپیدار کیش مهدی، طاهری فرشته. بررسی میزان درک مسافران از علائم موجود در ایستگاه های مترو شهر تهران (مطالعه موردی). سلامت كار ايران. 1399; 17 (1) :1164-1173
مرکز تحقیقات بهداشت کار، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران ، qasemkj@tums.ac.ir
چکیده: (1728 مشاهده)
زمینه و هدف: علایم ایمنی ابزار مهمی برای تبدیل اطلاعات در خصوص شناسایی رویدادها، نوع ، شدت و کنترل مخاطرات بالفعل موجود در محیط می باشند. اهمیت اصلی نمایش علائم ایمنی جلوگیری از آسیب دیدگی و اطمینان از شناخت خطرات احتمالی پیش رو در موقعیت های خاص و در محیط های مختلف توسط افراد می باشد. مطالعه حاضر به منظور تعیین میزان درک مسافران قطار شهری تهران از علایم ایمنی و هشداردهنده موجود و ارائه راه حل مناسب جهت ارتقاء میزان درک علایم در ایستگاههای مترو انجام شده است.
روش بررسی: با توجه به عدم دسترسی به پرسشنامه استاندارد در زمینه تحقیق حاضر از پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر ملاحظات اصول طراحی، معیارهای ساخت، آزمون و شیوه های نصب و کاربری علائم ایمنی منطبق با استاندارد های ISO 9186 و ISO 3864 استفاده شده است. برای این مهم با تشکیل پنل خبرگان سوالات تحقیق مشخص و از لحاظ ارتباط با موضوع، درجه وضوح و سادگی درک مورد ارزیابی قرار گرفت. روش نمونه گیری طبقه ای- تصادفی و برای 390 نفر انجام شده است. آنالیزداده ها توسط نرم افزار SPSS و با کمک آزمون کای اسکوئر انجام شده است.
یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که نماد ممنوعیت استعمال سیگار با 98 درصد و نماد ممنوعیت ورود حیوانات اهلی با 97 درصد بالاترین امتیاز را در خصوص میزان درک مسافران به خود اختصاص دادند. نماد ورود ممنوع با 5 درصد با کمترین امتیاز میزان درک تعیین شد. بین سطح تحصیلات افراد بر میزان درک رابطه مستقیم (Pvalue<0.001 )و سن و درآمد رابطه معکوسی با میزان درک پذیری نمادها (Pvalue<0.003 ) دارد.
نتیجه گیری: با توجه به توسعه روزافزون خطوط مترو و نتایج متفاوت حاصل از درک نماد ها به منظور رسیدگی و کنترل مخاطرات بالفعل موجود مطالعات بیشتر و آموزش های لازم برای آشنایی و درک علایم یک ضرورت محسوب می گردد. استفاده ازآموزش برای نمادهای با درک پایین و هچنین باز طراحی ارگونومیک غیر قابل انکار می باشد و لازم است تصمیم گیران و مدیران منابع مناسبی برای آموزش علایم اختصاص دهند. اجزای بصری محیط بر وضوح و خوانایی علایم تأثیر می گذارند. شکل و اندازه یک تابلو و علامت، با اندازه حروف و موقعیت آن در میزان درک موثر است. بنابراین علاوه بر طراحی بر اساس اصول روانشناسی و فیزیولوژیکی عوامل مهم دیگری از جمله تنظیم مداوم نمادها( فاصله و ارتفاع)، محتوا، موقعیت، تنظیم روشنایی و ...ضرورت دارد. هنگام طراحی متن برای علایم و تابلو ها فضای حروف، فضای میان خطوط، موقعیت نمادها و الگوهای تزئینی، حاشیه، قرارگیری موضوع در مرکز یا کناره و استفاده از حروف بزرگ یا کوچک (در لاتین) از اهمیت زیادی برخوردارند.
روش بررسی: با توجه به عدم دسترسی به پرسشنامه استاندارد در زمینه تحقیق حاضر از پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر ملاحظات اصول طراحی، معیارهای ساخت، آزمون و شیوه های نصب و کاربری علائم ایمنی منطبق با استاندارد های ISO 9186 و ISO 3864 استفاده شده است. برای این مهم با تشکیل پنل خبرگان سوالات تحقیق مشخص و از لحاظ ارتباط با موضوع، درجه وضوح و سادگی درک مورد ارزیابی قرار گرفت. روش نمونه گیری طبقه ای- تصادفی و برای 390 نفر انجام شده است. آنالیزداده ها توسط نرم افزار SPSS و با کمک آزمون کای اسکوئر انجام شده است.
یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که نماد ممنوعیت استعمال سیگار با 98 درصد و نماد ممنوعیت ورود حیوانات اهلی با 97 درصد بالاترین امتیاز را در خصوص میزان درک مسافران به خود اختصاص دادند. نماد ورود ممنوع با 5 درصد با کمترین امتیاز میزان درک تعیین شد. بین سطح تحصیلات افراد بر میزان درک رابطه مستقیم (Pvalue<0.001 )و سن و درآمد رابطه معکوسی با میزان درک پذیری نمادها (Pvalue<0.003 ) دارد.
نتیجه گیری: با توجه به توسعه روزافزون خطوط مترو و نتایج متفاوت حاصل از درک نماد ها به منظور رسیدگی و کنترل مخاطرات بالفعل موجود مطالعات بیشتر و آموزش های لازم برای آشنایی و درک علایم یک ضرورت محسوب می گردد. استفاده ازآموزش برای نمادهای با درک پایین و هچنین باز طراحی ارگونومیک غیر قابل انکار می باشد و لازم است تصمیم گیران و مدیران منابع مناسبی برای آموزش علایم اختصاص دهند. اجزای بصری محیط بر وضوح و خوانایی علایم تأثیر می گذارند. شکل و اندازه یک تابلو و علامت، با اندازه حروف و موقعیت آن در میزان درک موثر است. بنابراین علاوه بر طراحی بر اساس اصول روانشناسی و فیزیولوژیکی عوامل مهم دیگری از جمله تنظیم مداوم نمادها( فاصله و ارتفاع)، محتوا، موقعیت، تنظیم روشنایی و ...ضرورت دارد. هنگام طراحی متن برای علایم و تابلو ها فضای حروف، فضای میان خطوط، موقعیت نمادها و الگوهای تزئینی، حاشیه، قرارگیری موضوع در مرکز یا کناره و استفاده از حروف بزرگ یا کوچک (در لاتین) از اهمیت زیادی برخوردارند.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
