دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی ، h.salmanzadeh@kntu.ac.ir
چکیده: (3671 مشاهده)
زمینه و هدف: روش ارزیابی ریسک ارگونومی پوسچرال (PERA) یک روش ارزیابی ارگونومیک است که با تمرکز بر آنالیز پوسچرهای پرتنش در قالب آنالیز وظیفه به شناسایی منشأ ریسک چرخههای کاری میپردازد. از آنجایی که این ابزار توانایی کشف منشأ ریسک ارگونومیکی در چرخههای کاری را دارد، این مطالعه درصدد آن است که از روش ارزیابی ارگونومیک PERA به عنوان یک ابزار تجزیه و تحلیل ارگونومیک در راستای طراحی مجدد وظیفه، در یک کارخانه تولید خوردو استفاده کند و کاربردهای بیشتر آن را مورد بررسی قرار دهد.
روش بررسی: در مطالعه حاضر تعداد 12 چرخه کاری شامل 78 وظیفه کاری در یک صنعت مونتاژ خودرو مورد ارزیابی قرار گرفتند. هر کدام از وظایف کاری بهطور مجزا از لحاظ پوسچر بدنی، نیروی اعمالی و مدت زمان، تکرار و ارتعاش با استفاده از روشهای PERA، ManTRA و مدل مکعب ارزیابی شدند. در هر چرخه کاری، آن دسته از وظایفی که بیشترین امتیاز خطر را داشتند به عنوان پرریسکترین قسمتهای کار شناخته شده و در فرایند طراحی مجدد، برای اصلاح مورد توجه قرار گرفتند.
یافتهها: نتایج نشان میدهند که اغلب چرخههای کاری پرریسک بوده و در این وظایف، مدت زمان پوسچرهای پرخطر به ترتیب برای شانهها، آرنجها و سرو گردن بیشترین بوده است. همچنین به منظور اصلاح کار، قسمتهای پرخطر هر چرخه کاری شناسایی و به ترتیب اولویتبندی شدند.
نتیجهگیری: نتایج کلی این مطالعه نشان میدهد، در حالیکه تمرکز روشهای متداول ارگونومی بر سطح ریسک کلی هر یک از اندامهای بدن بوده و لذا راه کارهای پیشنهادی طبق نتایج آنها به صورت کلی و برای کل چرخه کاری خواهد بود، روش PERA علاوه بر ارزیابی ریسکهای پوسچرال بدن برای هر قسمت از یک چرخه کاری، میتواند به عنوان ابزاری نظاممند در آنالیز وظایف پیچیده و تعیین منشاء خطر چرخههای کاری نیز مورد استفاده قرار گیرد. درنتیجه، یافتن راه حلی مناسب در طراحی مجدد شغل جهت اصلاح یک چرخه کاری، تنها با تمرکز بر قسمتهای استرسزای آن بسیار اثربخشتر خواهد بود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
ارگونومی دریافت: 1396/11/25 | پذیرش: 1397/7/1 | انتشار: 1397/7/14