moradhaseli S, Farhadian H, Abbasi E, Ghofranipor F. Identification and ranking of approaches to promote occupational health behavior among farmers. ioh 2020; 17 (1) :1057-1071
URL:
http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2664-fa.html
مرادحاصلی سمیه، فرهادیان همایون، عباسی عنایت، غفرانی پور فضل اله. شناسایی و رتبه بندی راهکارهای ارتقای رفتار بهداشت حرفه ای در بین کشاورزان. سلامت كار ايران. 1399; 17 (1) :1057-1071
URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2664-fa.html
دانشکده کشاورزی ، homauon.farhadian@modares.ac.ir
چکیده: (1779 مشاهده)
زمینه و هدف: کشاورزی بهعنوان یکی از خطرناکترین صنایع در سراسر جهان شناخته شده و با خطرات نسبتا زیاد آسیب، ناتوانی و مرگ همراه است. با توجه به اهمیت رفتار در بروز حوادث و آسیبهای ناشی از کار، جهت پیشگیری و کاهش حوادث و جراحات باید روی رفتارهای افراد متمرکز شد. زیرا اقدامات پیشگیرانه قبل از بروز آسیب و جراحات در مرحله قبل از رویداد، بیشترین توانایی را برای کاهش آنها دارد که از جمله اقدامات پیشگیرانه میتوان به ارائه راهکارهای ارتقادهندهی رفتار اشاره کرد. لذا هدف این تحقیق، شناسایی و رتبهبندی راهکارهای ارتقای رفتار بهداشت حرفهای کشاورزان میباشد.
روش بررسی: مطالعه حاضر یک پژوهش ترکیبی (کیفی- کمی) از نوع متوالی اکتشافی بود که در بازه زمانی تیرماه 1395 تا آبان ماه 1397 انجام پذیرفت. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا استفاده گردید. مشارکت کنندگان در این بخش شامل 47 نفر (اعضای هیأت علمی، کشاورزان نمونه، کارشناسان جهاد کشاورزی و بهداشت حرفهای استان کرمانشاه) بودند که از طریق نمونهگیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. دادهها با استفاده از مصاحبه عمیق جمعآوری گردید و از طریق کدگذاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در بخش کمی جامعه آماری شامل 14 نفر (اعضای هیأت علمی، بهورز خانه بهداشت، کارشناسان جهاد کشاورزی و بهداشت حرفهای استان کرمانشاه) بود و از طریق نمونهگیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. از پرسشنامه جهت گردآوری دادهها استفاده گردید. بهمنظور بررسی روایی کیفی محتوایی و صوری از چهار نفر از متخصصان درخواست گردید که پرسشنامه را مطالعه و نظرات خود را بیان نمایند. پس از جمعآوری ارزیابی متخصصین، تغییرات لازم در ابزار اعمال شد. بهمنظور بررسی پایایی پرسشنامه، از نرخ ناسازگاری که روش رایج در سنجش پایایی در تحلیل سلسله مراتبی است بهره گرفته شد. نرخ ناسازگاری قضاوتها در رتبهبندی زوجی تا 1/0 قابل قبول میباشد که این مقدار برای پرسشنامه 02/0 بود. برای آنالیز دادهها از نرم افزار SPSS نسخه 16، Expert Choice11 و آزمونهای آماری مناسب بهره گرفته شد.
یافتهها: براساس یافتههای حاصل از این مطالعه شش راهکار "آموزش"، "الزامات ایمنی تولید کنندگان ادوات و نهادهها"، "حمایت و پشتیبانی"، "اطلاعرسانی و رسانهای"، "تعاملات و ارتباطات سازمانی" و"ارزیابی و نظارت" در زمینه ارتقای رفتار بهداشت حرفهای کشاورزی استخراج گردید. از نظر متخصصان، راهکار آموزش در رتبه اول و راهکار رسانهای و اطلاعرسانی در رتبه آخر قرار گرفت.
نتیجه گیری: نتایج تحقیق بیانگر این است که راهکارهای متعددی در زمینه ارتقای رفتار بهداشت حرفهای کشاورزی وجود دارد که باید در سطح کلان و در برنامهریزیهای میان مدت و بلندمدت در نظر گرفته شود و مورد اجرا قرار گیرد. همچنین، همه نهادها و ارگانها که به نوعی با صنعت کشاورزی یا با کشاورزان در ارتباط هستند، باید خود را متولی ارتقای بهداشت حرفهای در میان این قشر بدانند، چون ارتقای این امر مهم، نیازمند رهیافتها و همکاریهای چندگانهای است. بنابراین با توجه به گستردگی و پراکندگی مزارع کشاورزی، تعداد و تنوع کشاورزان شاغل (سن، جنس، سواد و...) در این بخش، واحد ترویج کشاورزی و یا بهداشت حرفهای بهتنهایی قادر به ارتقای رفتار بهداشت حرفهای و یا سایر مباحث مربوط به بهداشت حرفهای در میان کشاورزان نخواهد بود. و دستیابی به هدف مهم ارتقای بهداشت حرفهای در میان کشاورزان، نیازمند تعامل و همکاری تولیدکنندگان ادوات و نهادهها، ارگانها و نهادهای مربوطه میباشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
ایمنی دریافت: 1397/9/14 | پذیرش: 1398/4/1 | انتشار: 1399/5/19