دوره 17، شماره 1 - ( 1399 )                   جلد 17 شماره 1 صفحات 1001-990 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


دانشگاه علوم پزشکی اراک ، Hamedaghaeih@gmail.com
چکیده:   (2084 مشاهده)
زمینه و هدف: اعمال ناایمن جزء اصلی­ترین عوامل بروز حوادث رخ‌داده در صنایع می­باشند. با این وجود نسبت دادن بروز حوادث به اعمال ناایمن بدون در نظر گرفتن چرایی ایجاد آنها نمی­تواند کمک قابل توجهی در پیش­گیری از حوادث داشته باشد. تلاش برای شناسایی فاکتورهای تاثیر­گذار سازمانی و نظارتی در بوجود آمدن اعمال ناایمن و همچنین تعیین اثرات متقابل بین این فاکتورها می­تواند مدیریت را جهت اختصاص استراتژی­های کنترلی مناسب بمنظور کاهش حوادث یاری نماید. هدف مطالعه حاضر تلفیق چارچوب "تجزیه و تحلیل فاکتورهای انسانی و طبقه بندی سیستم" و شبکه­ های بیزین بمنظور شناسایی فاکتورهای مختلف در بروز اعمال ناایمن و تعیین ارتباطات و تعاملات میان فاکتورهای شناسایی شده جهت ارائه استراتژی­های مداخله­ای مناسب برای پیشگیری از حوادث در آینده می­باشد.
روش بررسی: ابتدا حوادث رخ­داده در یک مجتمع بزرگ معدن سنگ آهن واقع در جنوب کشور در یک دوره 5 ساله جمع­آوری و سپس مهمترین حوادث غربال شد. با استفاده از یک تیم آنالیز حادثه و براساس چارچوب تجزیه و تحلیل فاکتورهای انسانی و طبقه بندی سیستم تمامی عوامل علی در هر حادثه شناسایی شد. در مجموع داده­های آنالیز حادثه مربوط به 250 حادثه شغلی جمع­آوری و پایگاه داده ایجاد شد. شبکه بیزین با الهام از چارچوب سلسه مراتبی تجزیه و تحلیل فاکتورهای انسانی و طبقه بندی سیستم ایجاد شد و با استفاده از الگوریتم امیدریاضی-بیشینه سازی و پایگاه داده آموزش داده شد. بمنظور تعیین فاکتورهای با بیشترین تاثیر در ایجاد اعمال ناایمن از رویکرد اطلاعات متقابل استفاده و آنالیز حساسیت انجام شد.
یافته­ ها: نتایج این مطلعه نشان داد که در سطح اعمال ناایمن، خطاهای مبتنی بر مهارت و در میان فاکتورهای علّیتی که منجر به ایجاد اعمال ناایمن می­شوند، فاکتورهای محیطی و طراحی نامناسب عملیات دارای بیشترین احتمال پیشین بودند. آنالیز حساسیت نشان داد که فاکتورهای محیطی از سطح 2، طراحی نامناسب عملیات از سطح 3 و فرایند­های سازمانی از سطح 4  تجزیه و تحلیل فاکتورهای انسانی و طبقه بندی سیستم بیشترین تاثیر را در بروز اعمال ناایمن دارند. بر اساس آنالیزهای صورت گرفته استراتژی‌هایی جهت کاهش اعمال ناایمن کارکنان ارائه گردید.
نتیجه ­گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که فاکتورهای محیطی و طراحی نامناسب عملیات دارای بیشترین تأثیر در بروز اعمال ناایمن هستند. اگرچه تأثیرات سازمانی به­ عنوان عوامل غیرمستقیم در بروز اعمال ناایمن نقش دارند ولی توجه به مرتفع نمودن نقایص در این سطح می­تواند در کاهش حوادث مؤثر باشد.
 
متن کامل [PDF 882 kb]   (1005 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: ایمنی
دریافت: 1397/12/24 | پذیرش: 1398/9/13 | انتشار: 1399/7/2

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.