مجله علمی پژوهشی

Mendeley  

Zotero  

Afshari D, Shirali G, rashnuodi P, rais zade dashtaki M, Sahraneshin Samani A. Prevalence of the metabolic syndrome and its association with demographic factors: a case study of petrochemical workers. ioh 2020; 17 (1) :868-880
URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2836-fa.html

زمینه و هدف : تحقیقات نشان میدهند که در سالهای اخیر به علت تغییرات در شیوه‌ ی زندگی و به تبع آن تغییرات در الگوی غذایی و رفتاری، شیوع بیماری‌ های غیر واگیردار از جمله سندروم متابولیک و بیماری های قلبی، دیابت در جهان از جمله در ایران افزایش چشمگیری پیدا کرده است به گونه ای که نتایج یک مطالعه سیستماتیک در ایران نشان می دهد که شیوع اضافه وزن و چاقی به ترتیب 5/38-28  و 6/12-9/25درصد در 15 مطالعه در سطح ملی و 71 مطالعه منطقه ای بوده است. هدف از این مطالعه بررسی فراوانی سندروم متابولیک و ارتباط آن با مشخصات دموگرافیکی موثر در کارگران یکی از صنایع پتروشیمی می باشد.
روش بررسی : این مطالعه به صورت توصیفی- مقطعی بر روی 692  نفر از کارکنان مرد یکی از صنایع پتروشیمی جنوب غرب کشور ایران  انجام شد. جهت سنجش سندروم متابولیک بعد از اندازه گیری متغیرهای پاراکلینیکی خون از معیارهای ATP III[1] استفاده شد. برای آنالیز داده های جمع آوری شده از آزمون های آماری Independent Samples Test و رگرسیون لجستیک و برای تشخیص همبستگی بین مولفه های مورد پژوهش از آزمون های آماری کای دو،کرامر و اسپرمن در نرم افزار SPSS24  در سطح معنی‌دار 05/0 استفاده گردید.  
یافته ها: نتایج بدست آمده نشان می دهد که شیوع سندروم متابولیک1/15درصد، و فراوانی نسبی غیر طبیعی دوره کمر3/27، تری گلیسرید5/49، لیپوپروتئین با چگالی بالا6/71، فشار خون1/34، قند خون ناشتا 4/13و سطح کلسترول کل خون 8/37درصد می باشند. نتایج بررسی همبستگی بین مشخصات دموگرافی با سندروم متابولیک نشان می دهد که ارتباط معنی داری بین سندرم متابولیک با هر از یک مولفه سن، فشار خون، شاخص توده بدنی، نوبت کاری و  دیس لپیدمی وجود دارد، به گونه ای که  این ارتباط با فشار خون، شاخص توده بدنی و نوبت کاری نسبتا متوسط(316/0s= ،371/0s= و 452/0s=) و با سن و دیس لپیدمی ضعیف مشاهده شد(15/0s= و 18/0s=). در حالی که سایر مشخصات دموگرافیکی از جمله؛ وضعیت تاهل، سیگار کشیدن و سطح تحصیلات دارای ارتباط معنی داری با شیوع سندروم متابولیک دارا نمی باشند(05/0<P) بررسی آماری نشان داد اختلاف میانگین معنا داری بین میانگین شاخص توده بدنی، دیس لیپیدمی، نوبت کاری، دوره کمر، تری گلیسرید، فشار خون، لیپوپروتئین با چگالی بالا و قند خون افراد دارای سندروم متابولیک و فاقد آن وجود داشت (p <0.001). همچنین بررسی نتایج نسبت شانس نشان می دهد که هریک از پارامتر های : فشارخون (37/2-1/4= CL95%) 12/3(OR)[2]=، شاخص توده بدنی (22/1-38/1CI=95%) 301/1OR=، سن (031/1-088/1CI=95%) 059/1OR=، دیس لیپیدمی(019/1-01/1CI=95%) 015/1OR=، قند خون ناشتا(343/4-786/1CI=95%) 78/2OR=، دوره کمر (829/15-105/6CI=95%) 830/9OR=، نوبت کاری  (290/12-249/4CI=95%) 309/7OR= تری گلیسرید (011/1-006/1CI=95%) 009/1OR= باعث افزایش CI)95% Odds Ratio (سندروم متابولیک می شود.
نتیجه گیری : با توجه به شیوع نسبتا بالا سندروم متابولیک و همچنین سطوح غیر طبیعی هر از پارامتر های دوره کمر، تری گلیسرید، فشار خون، لیپوپروتئین با چگالی بالا و قند خون افراد و شاخص توده بدنی، لذا ضروری است که با پیاده سازی برنامه های آموزشی در جهت افزایش آگاهی افراد، برای تغییر در سبک زندگی و شغلی آنها به کاهش عواض ناشی از سندروم متابولیک و افزایش سطح سلامت افراد کمک نمود.