دوره 19، شماره 1 - ( 1401 )
جلد 19 شماره 1 صفحات 407-393 |
برگشت به فهرست نسخه ها
مرکز تحقیقات بهداشت کار، گروه مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران ، arp_63@yahoo.com
چکیده: (984 مشاهده)
مقدمه: نوبت‌کاری یک نظام کاری رایج در مشاغل اجتماعی است که می‌تواند کارگران را در معرض خستگی و تجربه مشکلات بهداشتی قرار دهد. توجّه به پیامدهای نوبت‌کاری به خصوص در مشاغلی مانند راهبری قطارهای درون شهری که نیازمند سطح بالایی از هوشیاری و دقت هستند بسیار مهم است. در مطالعه حاضر به بررسی تأثیر نوبت‌کاری و افزایش زمان آن بر بروز اثرات بهداشتی و خواب آلودگی در راهبران شرکت بهره برداری راه آهن شهری تهران پرداخته شد.
روش بررسی: تعداد 363 نفر از راهبران متروی تهران به شیوه سرشماری انتخاب و به دو گروه روزکار و نوبت‌کار (9 و 12 ساعته) تقسیم شدند. جمع‌آوری اطلاعات در مورد اثرات خلقی و اجتماعی، خواب آلودگی و اثرات بهداشتی به ترتیب با استفاده از پرسشنامه پیمایش نوبت‌کاری، پرسشنامه خواب‌آلودگی و چک‌لیست بالینی طب کار انجام شد. نتایج با نرم‌افزار SPSS نسخه 19 در سطح معنی‌داری 5% مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که نوبت‌کاری در مقایسه با روزکاری می‌تواند با اثرات منفی بر کیفیت خواب، شرایط زندگی اجتماعی، رضایت شغلی و افزایش در نرخ شکایت از مشکلات بهداشتی همراه باشد. افزایش زمان نوبت‌کاری از 9 به 12 ساعت با تشدید پیامدهای نوبت‌کاری همراه بود.
نتیجه‌گیری: فرایند نوبت‌کاری در راهبران متروی تهران با افزایش در بروز اختلالات بهداشتی و احتمال کاهش هوشیاری در حین انجام کار همراه است که نیازمند اصلاح در برنامه‌ریزی نظام نوبت‌کاری و بهبود شرایط کار می‌باشد. مطالعات بیشتر برای دستیابی به اثرات دقیق‌تر نوبت‌کاری و متغیرهای تأثیرگذار بر آن توصیه می‌شود.
روش بررسی: تعداد 363 نفر از راهبران متروی تهران به شیوه سرشماری انتخاب و به دو گروه روزکار و نوبت‌کار (9 و 12 ساعته) تقسیم شدند. جمع‌آوری اطلاعات در مورد اثرات خلقی و اجتماعی، خواب آلودگی و اثرات بهداشتی به ترتیب با استفاده از پرسشنامه پیمایش نوبت‌کاری، پرسشنامه خواب‌آلودگی و چک‌لیست بالینی طب کار انجام شد. نتایج با نرم‌افزار SPSS نسخه 19 در سطح معنی‌داری 5% مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که نوبت‌کاری در مقایسه با روزکاری می‌تواند با اثرات منفی بر کیفیت خواب، شرایط زندگی اجتماعی، رضایت شغلی و افزایش در نرخ شکایت از مشکلات بهداشتی همراه باشد. افزایش زمان نوبت‌کاری از 9 به 12 ساعت با تشدید پیامدهای نوبت‌کاری همراه بود.
نتیجه‌گیری: فرایند نوبت‌کاری در راهبران متروی تهران با افزایش در بروز اختلالات بهداشتی و احتمال کاهش هوشیاری در حین انجام کار همراه است که نیازمند اصلاح در برنامه‌ریزی نظام نوبت‌کاری و بهبود شرایط کار می‌باشد. مطالعات بیشتر برای دستیابی به اثرات دقیق‌تر نوبت‌کاری و متغیرهای تأثیرگذار بر آن توصیه می‌شود.
شماره‌ی مقاله: 26
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
روانشناسی سازمانی
دریافت: 1400/9/9 | پذیرش: 1401/6/21 | انتشار: 1402/1/19
دریافت: 1400/9/9 | پذیرش: 1401/6/21 | انتشار: 1402/1/19
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |