مجله علمی پژوهشی

برای دریافت متن کامل مقاله اینجا را کلیک کنید

  زمینه و هدف : توسعه صنایع و به­کارگیری روش­های نوین جهت افزایش تولید سبب شد که موضوع خطاهای انسانی شکل جدی­تری به خود بگیرد. بدین­منظور استفاده از روش­های شناسایی خطای انسانی و به­دنبال آن اتخاذ راه­کارهایی که بتوان به آنالیز خطای انسانی پرداخته و احتمال وقوع وشدت آن­ها را کاهش داد، بحث اصلی محافل علمی و صنعتی شده است . علاوه بر آن می­توان در نظر داشت که با روش­های مختلف ، شناسایی خطای انسانی ، ارزشیابی و کنترل آن­ها با دقت بهتری صورت می­گیرد و این فرآیند سه مرحله­ای هدف تحقیق می­باشد.

  روش بررسی : در این مطالعه اپیدمیولو ژ یک توصیفی با استفاده از دو روش SHERPA و HET ، به شناسایی خطاهای انسانی در اتاق کنترل دستگاه انکویلرکارخانه شماره ۳ شرکت لوله­سازی اهواز پرداخته شده است . در این مطالعه به­کارگیری دو روش ، به عبارتی دو دیدگاه شناسایی خطاهای انسانی صورت گرفته است. بدین منظور علاوه بر تکمیل پرسشنامه­های مربوط به دو روش ، مصاحبه با اپراتورهای کارخانه و مسئول ساخت و ریاست کارخانه صورت گرفت.

  یافته ها : اغلب خطاهای صورت گرفته واحتمالی در اتاق کنترل مربوط به خطاهای عملکردی می­باشد که در سطوح مختلف فراموشی ، انجام به شکل ناقص ، و زود یا دیر عمل کردن به وظیفه می­باشد.

  نتیجه­گیری : در واحد کنترل بیشترین درصد خطا به خطای عملکردی اختصاص یافته است . به­علاوه استفاده ی هم­زمان از دو روش به شکل مکمل کمک بزرگی به شناسایی خطاها می­کند.

زمینه و هدف: شغل کمک پرستاری از مشاغلی است که در آن اختلالات اسکلتی- عضلانی مرتبط با کار از شیوع بالایی برخوردار است. در مطالعات اپیدمیولوژیکی ثابت شده است کمر‌درد بیشترین شیوع را در میان کمک پرستاران داشته است. هدف اصلی این مطالعه، بررسی پتانسیل آسیب‌های کمری مبتنی بر پایش پیوسته وضعیت‌های کمر در خمش به جلو و خمش به طرفین در کمک پرستاران یکی از بیمارستانهای استان خوزستان بود.

 روش بررسی: جامعه پژوهش شامل ۶۰ نفر از پرسنل مراقبت سلامت بیمارستان بود. به منظور تعیین میزان شیوع ناراحتی در ناحیه کمر در سال ۱۳۹۲ از پرسشنامه نوردیک استفاده شد. جهت پایش وضعیت‌های کمر از دستگاه شیب سنج الکترونیکی سه محوری قابل حمل استفاده شد. مدت زمان نمونه‌برداری برای هر فرد ۲ ساعت با فرکانس ۶/۷ هرتز تعیین شد. برای مقایسه میانگین درصد زمانی وضعیت‌های بدنی نامطلوب و طبیعی در بخش‌های مختلف بیمارستان از جدول تجزیه واریانس استفاده شد. به منظور ارتباط‌سنجی درصد زمانی وضعیت های نامطلوب و طبیعی با کمر‌درد از آزمون رگرسیون لجستیک استفاده گردید.

یافته ها: نتایج نشان داد شیوع کمر‌درد در بین کمک پرستاران در یک سال گذشته ۶۰ درصد بود. بیشترین و کمترین میانگین درصد زمانی برای وضعیت‌های بدنی نامطلوب در حالت خمش به جلو (بیش از ۲۰ درجه) به ترتیب در بخش داخلی ۶/۸۵ درصد و بخش جراحی زنان ۱/۱۳ درصد تعیین شد. وضعیت نامطلوب در حالت خمش به طرفین (بیش از ۲۰ درجه) در بخش ارتوپدی ۴/۶۸ درصد و در بخش جراحی مردان ۹/۷ درصد اندازه‌گیری شد.

نتیجه‌گیری: مطالعه حاضر نشان داد که استفاده از دستگاه شیب سنج الکترونیکی قابلیت ثبت پایش دائمی وضعیت‌های تنه را در دو صفحه ساجیتال و فرونتال داشته و جهت ارزیابی ریسک آسیب‌های کمری می‌تواند با دقت بالا و بدون تداخل با کار افراد به کار گرفته شود. همچنین نشان داده شد که میزان وضعیت کمر در کمک پرستاران از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست و لازم است مداخلات ارگونومیکی به منظور کاهش بار کاری فیزیکی انجام شود.

زمینه و هدف : روش های آنالیز واسط برای ارزیابی واسط انسان-ماشین در یک سیستم، محصول یا وسیله خاص مورد استفاده قرار می گیرند. این روش ها را می توان برای ارزیابی تعدادی از جنبه های مختلفی که با یک واسط خاص مرتبط هستند مانند کاربردپذیری و رضایت مصرف کننده یا کاربر استفاده نمود. این مطالعه با هدف ارزیابی کاربردپذیری دو نوع سیستم کروماتوگرافی گازی که در آزمایشگاه یک شرکت پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرند، انجام پذیرفت.

 روش بررسی : در این مطالعه ی توصیفی-تحلیلی، کاربردپذیری دو نوع سیستم کروماتوگرافی گازی توسط کارشناسانی که با این دستگاه ها کار می کنند و مطابق با معیارهای سه گانه ی استانداردISO۹۲۴۱-۱۱ در خصوص کاربردپذیری مشتمل بر کارآیی، اثربخشی و رضایت مندی مورد ارزیابی قرار گرفتند. با استفاده از پرسشنامه ی SUS جان بروک، داده ها جمع آوری شده و به کمک نرم افزار SPSS آنالیز گردید.

یافته ها : نتایج این مطالعه نشان می دهد که هر دو سیستم دارای سطح قابل قبولی از کارآیی و اثربخشی هستند. در خصوص سطح رضایت مندی مشارکت کنندگان، در این ارزیابی سیستم دوم نسبت به سیستم اول نمره ی بهتری کسب کرد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که میزان رضایت مندی مشارکت کنندگان از سیستم ها با سابقه کار آنها رابطه ی مستقیم دارد.

نتیجه گیری : برای انجام ارزیابی کاربردپذیری یک محصول ضرورت دارد که هم مقایسه ای با محصول دیگر صورت گیرد و هم هدفی مشخص گردد تا محصول را با آن هدف ممیزی نموده و درباره ی آن قضاوت کرد. پرسشنامه ی ده عبارتی SUS همچنان روشی سریع و معتبر برای تعیین کاربردپذیری می باشد. کلید واژه ها : کاربردپذیری ، سیستم کروماتوگرافی گازی، آزمایشگاه

زمینه و هدف:مطالعات اپیدمیولوژیکی نشان داده اند که یک ارتباط معناداری بین پوسچرهای نامطلوب کمر و کمردرد در میان قالیبافان وجود دارد و از طرفی بین بارهای وارد بر کمر و پوسچرهای نامطلوب رابطه مستقیم وجود دارد.لذا هدف از این مطالعه تخمین بار فشاری تجمعی در میان قالیبافان در طول یک شیفت کاری بوده است.

 روش بررسی:در این مطالعه با انجام آنالیز شغل بر اساس فرایند کار، پوسچرهای نامطلوب کمر به ترتیب در۴ و ۹ نفر از قالیبافان مرد و زن با استفاده از شیب سنج الکترونیکی برای مدت ۴ ساعت مورد پایش قرار گرفت.میزان بار فشاری وارد بر مهره چهارم و پنجم کمر با استفاده از مدل دانشگاه میشگان تخمین زده شد و میزان بار فشاری تجمعی برای یک شیفت ۸ ساعته محاسبه شد.

یافته ها:بیشترین بار فشاری وارد بر L۴/L۵مربوط به وظیفه فشرده سازی گره ها بود.حداکثر بار فشاری تجمعی مربوط به زیر وظیفه بافت بود.میزان بار فشاری تجمعی در طول یک شیفت کاری در گروه مردان و زنان به ترتیب ۸/۲۱ و ۱۳/۱۳ مگانیوتن ثانیه تخمین زده شد.

نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد علیرغم اینکه میزان بار فشاری در هر دو گروه جنسی پایین تر از حدود توصیه شده می باشد اما میزان بار فشاری تجمعی بخصوص در مردان بیش از حدود توصیه شده می باشد. لذا یافته های مطالعه نشان می دهد تخمین بار فشاری به تنهایی نمی تواند حاکی از وجود استرسهای فیزیکی وارد بر کمر باشد و تخمین بار تجمعی روزانه می تواند یک شاخص مهمی در پیشگیری از کمردرد های شغلی و مداخلات صحیح ارگونومیکی باشد.

زمینه و هدف: سواد سلامت باعث کسب ظرفیت ها و ادراک اساسی از اطلاعات سلامت و خدمات برای افراد می باشد، تا بتوانند تصمیمات سلامتی را اتخاذ نمایند. بنابراین این مطالعه با هدف تعیین سواد سلامت کارگران یکی از شرکت های قطعه سازی ایران خودرو در سال ۱۳۹۴ اجراء گردید.

روش بررسی: در این پژوهش توصیفی- تحلیلی، ۱۵۷ نفر ‏از کارگران، شرکت مهرکام پارس در سال ۱۳۹۴ به روش تصادفی طبقه ای متناسب در هر کارگاه انتخاب شدند. سپس از طریق نمونه گیری تصادفی ساده، افراد وارد مطالعه شدند. پرسشنامه از طریق خودگزارش دهی توسط کارگران تکمیل شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سواد سلامت بزرگسالان ایرانی (HELIA) استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS۲۱ تجزیه و تحلیل گردید.

یافته ها: افراد مورد مطالعه از نظر دسترسی به اطلاعات سلامت، ۷۹% دسترسی ناکافی، ۱/۵۶% مهارت خواندن ضعیف داشتند. در خصوص فهم ۱/۷۷% وضعیت خوبی نداشتند. در ارزیابی، بطور متوسط نیمی از افراد دارای سطح سواد سلامت نه چندان کافی و کافی بودند (به ترتیب ۹/۲۲% و ۴/۲۰%). در کاربرد اطلاعات سلامت ۸/۶۱% دارای سطح سواد ناکافی بودند. فهم و ارزیابی اثر مستقیم بر میانگین نمره کاربرد اطلاعات دارد. بطوری که فهم و ارزیابی پیش گویی کننده های مناسبی برای کاربرد اطلاعات سلامت بودند.

نتیجه گیری: بطور کلی سواد سلامت در افراد نامطلوب بود. این موضوع توجه بیشتر به سواد سلامت را در برنامه‌های آموزشی و مداخله ای نشان می دهد. لازم است بدین منظور برنامه‌های جامع، رسانه‌ها و مواد آموزشی ساده و قابل‌فهم طراحی و بکار رود.

زمینه و هدف: حدود مجاز باربرداری ایران به عنوان یک ابزار ارزیابی ریسک جهت پیشگیری از کمردرد در صنایع مختلف استفاده می شود. اعتقاد بر این است که استفاده  از ابزارهای ارزیابی ریسک ابتلا به کمردرد در عین حال که باید ساده و راحت باشند باید از  دقت کافی نیز برخوردار باشند.با توجه به اینکه دستورالعمل باربرداری ایران منطبق با حدود مجاز ACGIH TLV  می باشد و تا کنون دقت مقادیر مجاز در ارزیابی ریسک آسیبهای کمری مورد بررسی قرار نگرفته است. هدف از این مطالعه بررسی اثر زاویه خمش تنه و ابعاد آنتروپومتریکی افراد بر روی دقت حدود مجاز باربرداری توصیه شده در ایران می باشد.

روش بررسی: در این مطالعه به منظور بررسی اثر زاویه خمش تنه و ابعاد آنتروپومتریکی افراد بر روی دقت مقادیر مجاز باربرداری ،نیروهای فشاری وارد بر ستون فقرات به عنوان یک معیار  در نظر گرفته شد.لذا از ۱۵ کارگر که سابقه حمل و نقل دستی بار داشتند، خواسته شد ۲۵ وظیفه باربرداری را که بر اساس دستورالعمل ارائه شده  از سوی وزارت بهداشت ایران برای فعالیتهای باربرداری طراحی شده بود، انجام دهند .به منظور تعیین دقیق زاویه ی خمش تنه در حین قرار دادن بار در  مقصد از یک شیب سنج الکترونیکی قابل حمل  استفاده شد. اطلاعات آنتروپومتریکی شامل قد و وزن و اطلاعات پوسچری افراد برای هر وظیفه ثبت و میزان نیروهای فشاری با استفاده از نرم افزار ۳dsspp تخمین زده شد و مقادیر تبار فشاری تخمین زده شده با حدود توصیه شده نایوش مقایسه شد.

یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که از ۲۵ وظیفه طراحی شده،.میانگین زوایای تنه برای ۱۳ وظیفه بین ۹۰ تا ۱۳۰ درجه تعیین شد.بین میانگین نیروی فشاری تخمین زده شده برای ۱۱ وظیفه با احتساب یک انحراف معیار بیشتر، میانگین نیروی فشاری بیش از حد توصیه شده نایوش (۳۴۰۰ ) تخمین زده شد.

نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که در برخی از وظایف زیاد بودن ارتفاع عمودی و فاصله ی افقی محل قرار گیری بار خارجی از بدن از دلایل اصلی افزایش زاویای نامطلوب تنه و بار فشاری وارد بر کمر بود. عدم انطباق برخی از حدود وزن مجاز با ابعاد آنتروپومتریکی، منجر به افزایش بارهای مکانیکی وارد بر کمر می شود.لذا بنظر می رسد مقادیر توصیه شده باربرداری ایران از جهت ارزیابی ریسک آسیبهای کمری از  دقت کافی برخوردار نمی باشد و نیاز به بازنگری دارند.