مجله علمی پژوهشی

زمینه و هدف: آگاهی از میزان و علل بروز خطرات شغلی می تواند در برنامه ریزی برای یافتن روش های پیشگیرانه و کاهش بروز خطرات شغلی و هزینه ها موثر باشد. هدف از این مطالعه تحلیل خطرات شغلی و علل بروز آن بین پرسنل بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی قزوین بود.

 روش بررسی: این مطالعه توصیفی – تحلیلی روی ۲۵۸ نفر از کارکنان بیمارستان های آموزشی شهر قزوین در سال ۱۳۹۱ انجام شد. روش نمونه گیری طبقه ای چند مرحله ای بود. اطلاعات به کمک پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد. داده ها با نرم افزار Spss با استفاده از آزمون تی تست و تحلیل واریانس یک طرفه تحلیل شد.

یافته ها: بیشترین خطرات شغلی مربوط به تماس پوستی با خون یا سایر مایعات بدن و کمترین آن مربوط به مجروح شدن توسط بیمار با سایر مراجعه کنندگان بود. رابطه بین متغیر های سن، جنسیت، سابقه کار، نوع استخدام، عنوان پست ، وضعیت تاهل و بیمارستان محل خدمت با وقوع خطرات شغلی معنی دار بود(۰۵/۰>p). بین میانگین روزهای غیبت از کار و میانگین وقوع هریک از خطرات شغلی رابطه معنی داری وجود نداشت(۰۵/۰

نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که از دلایل اصلی بروز خطرات شغلی حجم زیاد کار، بی احتیاطی پرسنل، نوع شغل و ماهیت کاری کارکنان می باشد. در نتیجه بکارگیری نیرو متناسب با حجم فعالیت کارکنان، آموزش کارکنان نسبت به ویژگی های شغلی و نظارت بر رعایت احتیاط های استاندارد از سوی مسئولین می تواند باعث پیشگیری از خطرات شغلی شود.

زمینه ‌و‌ هدف: فرهنگ ایمنی سازمان راهکاری اساسی در جهت کاهش حوادث شغلی محسوب شده و بسیاری از صنایع در گوشه و کنار جهان، تمایل خود را برای تحقیق بر روی این مفهوم بعنوان رویکردی در کاهش حوادث روزمره و فجایع بالقوه نشان داده‌ اند. هدف این مطالعه طراحی ابزاری معتبر برای سنجش فرهنگ ایمنی بر اساس مُدل آژانس بین المللی انرژی اتمی می‌باشد.
روش‌بررسی: این مطالعه، یک بررسی توصیفی تحلیلی است که بر روی ۴۰۹ نفر از کارکنان یکی از شرکت‌های بهره برداری نفت و گاز اهواز در سال۹۲ ۱۳انجام شد. پرسشنامه‌ی اولیه بر اساس مدل ۵ بُعدی آژانس بین المللی انرژی اتمی تهیه، سپس روایی زبانی، روایی محتوایی و روایی سازه بر روی سؤالات صورت گرفت. پایایی پرسشنامه نیز با روش‌های آزمون- بازآزمون و ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد. اطلاعات بااستفاده از نرم افزار ۱۸ Spss تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: در بررسی روایی محتوایی ضرایب شاخص روایی محتوا و نسبت روایی محتوایی کل به ترتیب ۹۱/۰و ۸۷/۰ بدست آمدند. تحلیل عاملی تأییدی پرسشنامه بررسی شد و ضریب KMO و آزمون بارتلت به ترتیب ۸۰۷/۰ و ۷۹۱/ ۵۲۳۷ بدست آمد. همچنین تحلیل عاملی وجود ۵ فاکتور شامل: اولویت به ایمنی، رهبری، مسئولیت پذیری، یکپارچگی ایمنی، و آموزش و یادگیری که ۸۱۳/۶۹ درصد از واریانس کل را به خود اختصاص دادند را تأیید کرد. نتایج نشان داد که پرسشنامه‌ نهایی پایا(۹۰۲/۰=α) و تکرار‌پذیر می باشد(۸۹۹/۰ICC=). همبستگی بین ابعاد پرسشنامه‌ی فرهنگ ایمنی معنی دار(۰۱/۰>p) بود.
 نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که پرسشنامه فرهنگ ایمنی طراحی شده بر اساس مُدل۵ بُعدی آژانس بین المللی انرژی اتمی روایی و پایایی قابل قبولی برای سنجش فرهنگ ایمنی در شرکت بهره برداری نفت و گاز می باشد. این ابزار می تواند در راستای ارتقاء فرهنگ ایمنی در صنایع با ریسک بالا مؤثر باشد.