زمینه و هدف: وظایف جابجایی بیمار از علل مهم ناراحتیهای اسکلتی عضلانی از جمله کمردرد، در کارکنان پرستاری میباشد. روش MAPO از روشهای کمی بررسی ارگونومیکی است که سطح ریسک اختلالات اسکلتی-عضلانی مرتبط با جابجایی بیمار در بخشهای بیمارستانی را از طریق محاسبه شاخص MAPO ارائه میدهد. این مطالعه با هدف ارزیابی ارگونومیکی بیمارستانهای دولتی شهر قزوین و اولویت بندی اقدامات اصلاحی انجام شده است.
روش بررسی: در این مطالعه مقطعی ۴۳ بخش در ۶ بیمارستان شهر قزوین مورد بررسی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از چک لیست شاخص MAPO از طریق مصاحبه با سرپرستار هر بخش و بازدید بخش‌ها، جمع‌آوری شدند. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها، با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ انجام گرفت.
یافته ها: بررسی بیمارستان‌ها با روش MAPO نشان داد که ۲۱ % بخشهای بیمارستانی در سطح ریسک ۱ (ریسک ناچیز)، ۵/۴۶ % بخش‌ها در سطح ریسک ۲ (ریسک متوسط) و ۵/۳۲% بخش‌ها در سطح ریسک ۳ (ریسک زیاد) قرار داشتند. از میان بخشهای بیمارستانی مورد بررسی، بخش ارتوپدی بالاترین ریسک و بخش NICU کمترین ریسک را داشتند. نتایج نشان داد که بین میانگین مقادیر شاخص MAPO در بیمارستانهای مورد مطالعه، تفاوت معنی‌دار وجود نداشت (۳۰۱/۰=p (ولی بین میانگین مقادیر شاخص MAPO در انواع بخشهای بیمارستانی، تفاوت معنی دار وجود دارد (۰۱۴/۰=p (.
نتیجه گیری: با توجه به بالابودن پتانسیل خطر در حدود یک سوم از بخشهای بستری در بیمارستانهای مورد مطالعه، بازنگری و اصلاح سیاستهای فعلی با رویکرد کاهش مواجهه پرسنل پرستاری با خطرات ناشی از جابجایی بیماران ضروری به نظر میرسد. در این راستا تاًمین ویلچرهای سالم به تعداد کافی و رعایت نسبت پرستار به بیمار از اولویت بالاتری برخوردار است.
