مجید بابائی، شیلا حسن زاده، حبیب الله پیرنژاد، ایرج محبی، رعنا حسینی، زهرا نیازخانی،
دوره ۱۹، شماره ۲ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده
زمینه و هدف: حوادث ترافیکی جاده¬ای یکی از مشکلات جدی بهداشت عمومی در دنیا می¬باشد که پیشگیری از آن ضروری است. وضعیت اجتمـاعی-اقتصادی از فاکتورهای مهم مرتبط با حوادث ترافیکی است. میزان بروز و مرگ و میر ناشی از حوادث ترافیکی نیز بین کشورهای مختلف و حتی در داخل یک کشور متفاوت است. بنابراین هدف مطالعه حاضر بررسی ارتباط شدت آسیب تصادفات رانندگی با عوامل اجتمـاعی-اقتصادی بود..
روش بررسی: این مطالعه یک مطالعه مقطعی است که بر روی ۳۱۰ نفر از رانندگان بستری شده به دنبال تصادف در بیمارستان امام خمینی ارومیه در سال ۱۳۹۹ انجام شد. مقیاس شدت آسیب ISS (Injury Severity Score) و مدل آماری رگرسیون لجستیک رتبه‌ای برای این مطالعه استفاده شد.
یافتهها: دادهها نشان داد که بین شدت آسیب و عوامل اجتماعی-اقتصادی از جمله وضعیت تأهل (۳۰۶/۲=OR، ۰۲۴/۰=P)، تحصیلات زیردیپلم (۰۶۶/۱۹=OR، ۰۱۳/۰=P) و دیپلم (۵۴۹/۵=OR، ۰۱۱/۰=P)، درآمد ماهانه خانوار برای ۵/۱۲ تا ۲۵ میلیون ریال (۸۷/۴=OR، ۰۶۸/۰=P) و برای ۲۵ تا ۵/۳۷ میلیون ریال (۳۰۶/۲ =OR، ۰۲۴/۰ =P)، شغل کارگری (۴۹۱/۲ =OR، ۰۸۸/۰=P)، ارزش پولی خودرو برای صفر تا ۵۵۰ میلیون ریال (۹۸۶/۱۳=OR، ۰۰۱/۰) و برای ۵۵۰ تا۱۱۰۰ میلیون ریال (۲۸۴/۳=OR، ۰۱۶/۰=P) و همچنین سهم هزینه های بهداشت و درمان برای صفر تا۲۰٪ (۳۸۹/۲۲=OR، ۰۰۱/۰=P) و برای ۲۰٪ تا۴۰٪ (۶۶۴/۳=OR، ۰۰۱/۰=P) رابطه مثبت و معناداری وجود داشت، ولی بین شدت آسیب و سن (۸۸۹/۰=OR، ۳۶۷/۰=P)، جنسیت (۳۹۱/۱=OR، ۵۹۸/۰=P) و ارزش پولی مسکن (همه دستهها) ارتباط معنیداری مشاهده نشد.
نتیجهگیری: داده¬ها حاکی از آن است که بین اکثر عوامل اجتماعی-اقتصادی مورد پژوهش و شدت آسیب رابطه وجود دارد. بر اساس نتایج بدست آمده، برنامه¬های مداخله¬ای درمورد وضعیت تأهل، ارتقاء سطح تحصیلات، افزایش درآمد ماهانه خانوار، بهبود وضعیت کاری و شغلی، ارتقاء ارزش پولی و ایمنی خودرو و افزایش سهم هزینه¬های بهداشتی و مراقبتی افراد از کل مخارج زندگی، توصیه می-شود.
