مجله علمی پژوهشی

زمینه و هدف: سقوط از سطوح کار در ارتفاع غالبا به عنوان یکی از علل اصلی حوادث شغلی منجر به فوت در صنعت ساخت و ساز است. پیشگیری از این نوع حوادث نه تنها برای کارگران و کارفرمایان، بلکه برای متخصصان بخش سلامت، ایمنی و بهداشت و بیمه شرکت‌ها نیز موضوعی جذاب تلقی می‌شود. از این رو هدف این مطالعه، شناسایی و رتبه‏بندی عوامل این خطر بمنظور فراهم آوردن زمینه پیشگیری از وقوع آن در پروژه‏های بزرگ ساختمانی می‌باشد.

روش بررسی: در ابتدا عوامل اصلی خطر سقوط از ارتفاع شناسایی شده و برای هر عامل درخت خطای مجزایی ترسیم گردید. سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (Fuzzy Analytical Hierarchy Process) و آنالیز درخت خطای فازی (Fuzzy Fault Tree Analysis) عوامل وزن دهی و در نهایت رتبه‌بندی شدند. 

یافته‌ها: در صنعت بلند مرتبه سازی، عوامل شخصی بالاترین ضریب اهمیت را به خود اختصاص داد و با توجه به نتایج تحلیل سلسله مراتبی، عوامل بی‌احتیاطی و سطح هوشیاری پایین، رفتارهای نا ایمن و نظارت ضعیف بر ایمنی به عنوان مهم‌ترین عوامل اصلی خطر سقوط از ارتفاع شناخته شدند.

نتیجه گیری: با مقایسه نتایج با تحقیقات پیشین و صحت‏سنجی مدل به وسیله پرسش از گروه ارزیابی، مشخص شد که روش پیشنهادی قابل اعتماد و کاراست. نظر به اینکه مهم‌ترین ریسک در کارگاه‌های ساختمانی سقوط از ارتفاع می‌باشد، لذا مدیران ایمنی پروژه‌های بلند مرتبه می‏توانند ضمن استفاده از این روش، از عوامل مهم شناسایی شده بمنظور ارزیابی ایمنی و کاستن از خطر سقوط در این دسته از پروژه‌ها استفاده نمایند.