مجله علمی پژوهشی

زمینه و هدف: روشنایی تأثیر بسزایی در بهره‌وری و آمار حوادث و همچنین در سلامت جسمی و روحی افراد دارد. بنابراین، بررسی شدت روشنایی و تعیین ایستگاه‌های کار نیازمند اصلاح روشنایی، برای حفظ و ارتقا سلامت و ایمنی کارگران ضروری است. این مطالعه با هدف ارزیابی توزیع شدت روشنایی با استفاده فناوری GIS درسالن مونتاژ یکی از شرکت‌های بزرگ استان زنجان انجام گرفت.

روش بررسی: در این مطالعه، بنابر روش شبکه ای، سطح سالن به ایستگاه‌های 3 × 3 متر تقسیم شد و در مرکز هر ایستگاه فتوسل دستگاه نورسنج مدل testo 545 در ارتفاع 30 اینچ (76 سانتی‌متر) از کف زمین قرار گرفت و شدت روشنایی برپایه یکای لوکس اندازه‌گیری شد. به منظور تعیین شدت روشنایی کلی، طبیعی و مصنوعی سه‌بار اندازه‌گیری انجام گردید. سپس، با انتقال اطلاعات به‌دست‌آمده به نرم‌افزار ArcView  که مبتنی بر فن‌آوری GIS است، میزان شدت روشنایی و درصد پوشش سطح سالن و منحنی ایزولوکس برای هر یک از ایستگاه‌ها مشخص گردید.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که میزان شدت روشنایی سالن مونتاژ این شرکت دارای وضعیت مطلوب است. به طوری که درصد نسبی پوشش استاندارد شدت روشنایی کلی، طبیعی و مصنوعی به ترتیب 99درصد، 5درصد و70درصد (استاندارد IES) است. بنابراین می‌توان با اصلاحات کوچک در سیستم روشنایی مصنوعی این نواقص را رفع نمود تا در تمام سالن کمینه روشنایی 200 لوکس باشد.

نتیجه گیری: این مطالعه، سودمندی  فناوری GIS را برای تعیین نقاط دقیق نیازمند اصلاح روشنایی نشان داد. این روش می‌تواند نقاط اصلاحی را مشخص کرده و از صرف هزینه‌های بی‌مورد جلوگیری نماید.