مجله علمی پژوهشی

زمینه و هدف: تکنیک تاپسیس به­عنوان یکی از روش­های تصمیم­گیری چند معیاره، به تصمیم­گیرندگان کمک می­کند تا مشکلات را سازماندهی و تحلیل، و گزینه­ها را اولویت­بندی کنند. در این تحقیق شرایط ارگونومیکی مؤثر بر سلامتی در یک شرکت تولیدی در سال 1393 به کمک روش آرت ارزیابی شده و بر اساس نتایج، با روش تاپسیس سالن­های مختلف کارخانه از نظر اولویت اقدام اصلاحی و بهینه­سازی ارگونومیک شرایط کار، دسته­بندی شدند.

روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و مقطعی است. شرایط در هفت سالن یک کارخانه تولید ظروف چینی، با مجموع تعداد 13 نوع وظیفه، مطالعه گشت. از یک پرسش­نامه­ جهت جمع­آوری داده­های دموگرافیک افراد و از روش ارزیابی وظایف تکراری (ART)، برای ارزیابی ریسک فاکتورهای ارگونومی استفاده شد. روش تصمیم­گیری تاپسیس نیز به­منظور اولویت­بندی واحدهای کاری جهت اجرای اقدامات اصلاحی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها نیز با نرم­افزار آماریSPSS V.20  صورت پذیرفت.

یافته ها: نمره نهایی روش ART دارای میانگین 07/30 با انحراف استاندارد 43/12می­باشد. در میان 240 مورد بررسی شده، 179 مورد (6/74%) در سطح خطر بالا و 8/13% در سطح خطر متوسط ارزیابی شدند. نتایج آرت تاپسیس (ART-TOPSIS) نشان داد سالن لهر در اولویت اول اقدام اصلاحی و سالن درجه­بندی در آخرین سطح اقدام قرار گرفته است.

نتیجه­گیری: نتایج تحقیق نشان داد که می­توان روش تاپسیس را با موفقیت به منظور حل چالش­های مهندسی فاکتورهای انسانی به کارگرفت. به نظر می­رسد ارائه راهکارهای اصلاحی ماکرو و میکروارگونومی به همراه مشارکت کارگران، مبتنی بر نتایج علمی روش­های تصمیم­گیری می­تواند اثربخشی فزاینده­ای جهت ارتقای سطح سلامت در واحدهای صنعتی در پی داشته باشد.