زمینه و هدف: ارتقای سطح سلامت و پاسخ گفتن عادلانه به نیازهای بهداشتی مردم و جوامع مهمترین مأموریت نظام سلامت هر کشور به شمار می رود. در سال های اخیر از سویی مفهوم سلامت و تعیین کننده های آن و از سویی دیگر نیازهای بهداشتی و ساختار جمعیتی جوامع دستخوش تغییرات زیادی شده است . دسترسی عادلانه به خدمات بهداشتی با کیفیت بدون توجه به تدوین استراتژیها و برنامهریزی های مناسب و نیز بهره گیری از اصول مدیریت منابع انسانی امری ناممکن بنظر می رسد . به عبارت بهتر ایجاد تعادل بین نیروی انسانی و بارِکاری کارکنان سلامت شاغل در مناطق مختلف از جمله مناطق حاشیه شهر ها که ساختار جمعیتی و نیاز های متفاوتی در مقایسه با جمعیت شهری دارند از الزامات مدیریت در حوزه سلامت می باشد. این مطالعه به منظور مقایسه زمان سنجی مراقبت های بهداشتی اولیه و بار کاری کارکنان شاغل در پایگاه جامع سلامت حاشیه شهر و بافت شهری استان قم، طراحی و اجرا گردید.
روش بررسی:این پژوهش بصورت مقطعی- تحلیلی در نیمه دوم سال 1396 به روش تصادفی از بین پایگاههای مستقر در دو پایگاه حاشیه شهر و دو پایگاه بافت شهری قم انجام شد. در یک مقطع زمانی 3 ماهه، 1000 نفر-مراقبت در مادران باردار و گروه های سنی مختلف دریافت کننده مراقبت بهداشتی در پایگاههای جامع سلامت، زمان سنجی شد. مراقبتها توسط 4 نفر از مراقبین سلامت که از نظر سرعت و کیفت کار مشابه هم بودند، انجام شد و زمان سنجی خدمات و بارِکاری آنها با روش
Stop Watchبا دو کرونومتر از طریق مشاهده مستقیم ناظر، اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل داده ها بوسیله آزمون تی مستقل انجام گردید.
یافتهها:در این مطالعه،میانگین زمان کلی مراقبت در مراقبتهای پیش از بارداری6±23دقیقه بود. همچنین مراقبت های بارداری با میانگین کلی5/9 ± 35 دقیقه بیشترین زمان را به خود اختصاص داد.در حالی که نتایج بدست آمده از زمان سنجی سایر مراقبت های ارائه شده در بسته مراقبت های طرح تحول سلامت نشان داد میانگین زمان کلی برای مراقبت های نوزادان وکودکان به ترتیب5±7/24 و6±22دقیقه و در مورد مراقبت های میانسالان زن و سالمندان5/4 ±5/26و9±33 دقیقه بود. همچنین نتایج این مطالعه اختلاف معناداری را بین زمانبری این مراقبت ها درپایگاه های سلامت حاشیه شهر و پایگاههای سلامت بافت شهری نشان داد (05/0>
p). به علاوه، میانگین کلی زمانبری برای مراقبت های پس از زایمان و باروری سالم به ترتیب 5±20و8/2
± 4/7 دقیقه و برای مراقبت های نوجوانان و جوانان و نیز میانسالان مرد به ترتیب8/5±5/32و4/6±24و 9±31 دقیقه بودکه اختلاف معناداری را میان پایگاه های سلامت حاشیه شهر و بافت شهری نشان نداد(05/0<
p).
نتیجه گیری:تفاوت در زمان سنجی خدمات بهداشتی و بارِکاری درپایگاههای سلامت حاشیه شهر و بافت شهری می تواند در برنامه ریزی و تعیین تعداد نیروی انسانی متناسب با نوع خدمت، محل خدمت و نیازهای گروههای هدف در ارایه مراقبت های باکیفیت و مناسب، با رعایت اصول مدیریت منابع انسانی مورد استفاده قرار گیرد.به عبارتی دیگر، دسترسی عادلانه تر به مراقبت های بهداشتی اولیه،نیازمند توجه بیشتر برنامهریزان و سیاستگزاران به تفاوت های جمعیت شناختی و نیازهای مناطق مختلف بافت های شهری و حاشیه ای است.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
روانشناسی سازمانی دریافت: 1397/5/3 | پذیرش: 1398/5/20 | انتشار: 1398/7/21