Vosoughi S, Chalak M H, Rostamzadeh S, Taheri F, Farshad A A, Motallebi Ghayen M. A cause and effect decision making model of factors influencing falling from height accidents in construction projects using Fuzzy-DEMATEL technique. ioh 2019; 16 (2) :79-93
URL:
http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2630-fa.html
وثوقی شهرام، چالاک محمدحسین، رستم زاده سجاد، طاهری فرشته، فرشاد علی اصغر، مطلبی قاین مسعود. مدل تصمیم گیری علی-معلولی عوامل موثر در بروز حوادث سقوط از ارتفاع در پروژههای ساختمانی با استفاده از تکنیک دیمتل فازی . سلامت كار ايران. 1398; 16 (2) :79-93
URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2630-fa.html
دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات بهداشت کار، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران. ، mhchalak@yahoo.com
چکیده: (4352 مشاهده)
زمینه و هدف: کارگران صنایع ساختوساز به دلیل ماهیت پویای فعالیتها و تغییرات لحظهای شرایط کار در مقایسه با سایر صنایع در معرض خطرات بیشتری قرار دارند. سقوط از ارتفاع در پروژه های ساخت و ساز به عنوان یکی از مهمترین عوامل مرگ و میر کارگران در صنایع ساختمانی است و بخش مهمی از برنامه های ایمنی پروژههای ساختمانی را تشکیل میدهد. هدف از این مطالعه بررسی و شناسایی عوامل موثر بر حوادث سقوط از ارتفاع و تعیین روابط علی و معلولی میان عوامل موردنظر در پروژههای ساختمانی با استفاده از تکنیک دیمتل فازی بود.
روش بررسی: در این تحقیق توصیفی-پیمایشی، از اطلاعات موجود در سیستم مدیریت یکپارچه پروژههای عمرانی منتخب و نتایج مطالعات قبلی استفاده شد. جامعه آماری در این مطالعه کارگران 5 پروژه ساختمانی در حال احداث بودند. در ابتدا براساس بررسی متون علمی عوامل و زیرعوامل موثر بر بروز حوادث کار در ارتفاع در پروژههای عمرانی تعیین گردید. آنگاه از تکنیک دیمتل فازی به عنوان یک رویکرد برای شناسایی روابط علت و معلولی میان عوامل استفاده گردید. این تکنیک یکی از روشهای تصمیمگیری بر اساس مقایسات زوجی مبتنی بر قضاوت خبرگان می باشد. این روش براساس این فرض میباشد که یک سیستم شامل مجموع ای از معیارها است و مقایسه زوجی روابط میان این معیارها میتواند به وسیله معادلات ریاضی مدلسازی شوند. براساس این تکنیک ماتریس مقایسات زوجی عوامل و زیرعوامل تشکیل و به ۱۰ نفر از متخصصین ایمنی و بهداشت ارسال گردید. سپس دیدگاه متخصصین با استفاده از روش میانگین فازی تجمیع و روابط علی-معلولی بر اساس آن تعیین گردید.
یافته ها: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که عوامل سازمانی و فردی در میان دیگر عوامل اصلی تاثیرگذار بر حوادث سقوط از ارتفاع به عنوان عوامل علی هستند؛ به عبارت دقیقتر این موضوع حاکی از تاثیرگذاری بالای عوامل سازمانی و فردی بر دیگر عوامل موثر بود. همچنین، در میان زیرعوامل مختلف تعهد مدیرت، فرهنگ ایمنی، نظارت و بازرسی، اندازه سازمان/پروژه، تحصیلات و ارتفاع سکوی کار بیشترین تأثیرگذاری را در بروز حوادث سقوط از ارتفاع داشته و به عنوان متغیرهای علی در نظر گرفته شدند.
نتیجه گیری: سقوط از ارتفاع به عنوان یکی از مهمترین حوادث منجر به فوت و صدمات جسمانی در پروژههای ساختمانی محسوب میشود. یافتههای این مطالعه نشان داد که توجه بیشتر به عوامل سازمانی و ابعاد آن به عنوان علل پنهان و اثر گذار جهت پیشگیری از حوادث سقوط از ارتفاع ضروری است، زیرا سازمان مهمترین نقش را در طراحی فرآیندهای کاری، طرح ریزی و اجرای سیستم مدیریت ایمنی، نشان دادن تعهد به ایمنی و جلب مشارکت کارکنان، انتخاب بهترین افراد با توجه به الزامات ایمنی و بهداشت پروژه را دارد. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که لازم است به تعهد مدیریت و ایجاد آگاهی در نیروی کار از طریق آموزش در پروژه های ساخت و ساز توجه بیشتری شود. از اینرو، توجه بیشتر به عامل سازمانی و زیرعوامل آن در صنعت ساخت و ساز جهت پیشگیری از حوادث سقوط از ارتفاع ضروری است.
نوع مطالعه:
Full Text |
موضوع مقاله:
ایمنی دریافت: 1397/5/13 | پذیرش: 1398/3/20 | انتشار: 1398/4/23