دوره 17، شماره 1 - ( 1399 )
جلد 17 شماره 1 صفحات 1030-1023 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: 90/4/395
Ethics code: 90/4/395
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Kianmehr M, hajavi J. Relationship of baking types with DNA damage in blood lymphocytes of bakery workers. ioh 2020; 17 (1) :1023-1030
URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2747-fa.html
URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2747-fa.html
کیان مهر مجتبی، حاجوی جعفر. ارتباط نوع پخت با میزان آسیب DNA در لنفوسیت های خون محیطی افراد شاغل در نانوایی. سلامت كار ايران. 1399; 17 (1) :1023-1030
دانشگاه علوم پزشکی گناباد ، hajavi.jaf@gmail.com
چکیده: (1907 مشاهده)
چکیده
زمینه و هدف: سنجش مارکر های بیولوژیکی ایجاد کننده آسیب DNA به طور گسترده در همه گیری مولکولی و سیتوژنتیک برای ارزیابی گسترش آسیب کروموزومی در جوامع انسانی در معرض عوامل ژنوتوکسیک و همچنین شناسایی بهتر مکانیسم های سرطان زایی، مورد استفاده قرار می گیرند. قرارگیری در معرض دود ناشی از سوخت، منجر به ایجاد آسیب DNA می شود که در نهایت زمینه ساز سرطان های مختلف می گردد. برای سنجش این آسیب ها از آزمون کامت(comet assay) استفاده می شود. Comet assayبه عنوان یک تست سریع و حساس، وفور برای غربالگری و شناسایی اثرات ژنوتوکسیک مواد مختلف در انسان ها در محل کار یا محیط شان مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این مطالعه ارزیابی آسیب DNA لنفوسیت های خون محیطی افراد شاغل در نانوایی ها با توجه به نوع پخت در مقایسه با افراد کنترل بود.
روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، 44 مرد شامل 11 نفر در هر یک از سه گروه نوع پخت مختلف سنگک، ماشینی، تنوری سنتی با نوع سوخت یکسان گاز شهری، به عنوان گروه نانوا و 11 نفر گروه کنترل مورد مطالعه قرار گرفتند. برای این منظور بعد از کسب رضایت آگاهانه از افراد انتخاب شده به مقدار 5 سی سی خون اخذ گردید. بعد از خونگیری از افراد، جداسازی لنفوسیت های خون محیطی از خون کامل انجام گردید و قبل از انجام آزمون کامت، میزان زنده بودن سلول ها بوسیله رنگ تریپان بلو، تعیین گردید. آنالیز لنفوسیت های خون محیطی این افراد برای بررسی میزان آسیب DNA از نظر طول دم (میکرومتر)، درصد DNA در دم و اندازه حرکت دم (میکرومتر) با استفاده از نرم افزار comet score انجام گردید.
یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که بیش از 96 درصد لنفوسیت های جدا شده زنده بوده و برای ادامه آزمایش مناسب هستند. مقدار آسیب DNA لنفوسیت های خون محیطی همه نانواها به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل بیشتر بود. نانواهایی که از نوع پخت تنوری سنتی و سنگگ استفاده می کردند، آسیب بیشتری را در مقایسه با نانوایان استفاده کننده از پخت ماشینی نشان دادند، به طوری که طول دم در نانوایان با پخت تنوری سنتی 32/9±70/18، سنگک 77/7±33/16 و ماشینی 20/6±56/10 نسبت به گروه کنترل 97/1±05/4 بود. علاوه بر این اندازه حرکت دم(میکرومتر) در نانوایان با پخت سنتی از بقیه گروها، بویژه گروه کنترل( 4.36 ± 4.00 در مقابل 0.37 ± 0.43)، بالاتر بود. همچنین اندازه حرکت دم (میکرومتر) برای استفاده کنندگان از پخت سنگک و پخت ماشینی نسبت به گروه کنترل، بیشتر و معنی دار، بود.
نتیجه گیری: دود ناشی از سوخت مورد استفاده در نانوایی، به دلیل داشتن ترکیبات جهش زا، منجر به آسیب DNA در لنفوسیت های خون محیطی نانوایان می شود که میزان آسیب در نوع پخت تنوری سنتی بیشتر است. همچنین با افزایش سابقه کار، میزان آسیب DNA بیشتر می شود. ایجاد اگاهی در بین نانوایان با توجه به عدم رعایت شرایط بهینه سوخت و پخت و پز، فقدان آگاهی و از همه مهم تر اطلاعات ناقص و کم در مورد فرایندهای حفاظتی، ضروری به نظر می رسد.
کلمات کلیدی: آسیب DNA، لنفوسیت، comet assay، نانوا، نوع پخت
زمینه و هدف: سنجش مارکر های بیولوژیکی ایجاد کننده آسیب DNA به طور گسترده در همه گیری مولکولی و سیتوژنتیک برای ارزیابی گسترش آسیب کروموزومی در جوامع انسانی در معرض عوامل ژنوتوکسیک و همچنین شناسایی بهتر مکانیسم های سرطان زایی، مورد استفاده قرار می گیرند. قرارگیری در معرض دود ناشی از سوخت، منجر به ایجاد آسیب DNA می شود که در نهایت زمینه ساز سرطان های مختلف می گردد. برای سنجش این آسیب ها از آزمون کامت(comet assay) استفاده می شود. Comet assayبه عنوان یک تست سریع و حساس، وفور برای غربالگری و شناسایی اثرات ژنوتوکسیک مواد مختلف در انسان ها در محل کار یا محیط شان مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این مطالعه ارزیابی آسیب DNA لنفوسیت های خون محیطی افراد شاغل در نانوایی ها با توجه به نوع پخت در مقایسه با افراد کنترل بود.
روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، 44 مرد شامل 11 نفر در هر یک از سه گروه نوع پخت مختلف سنگک، ماشینی، تنوری سنتی با نوع سوخت یکسان گاز شهری، به عنوان گروه نانوا و 11 نفر گروه کنترل مورد مطالعه قرار گرفتند. برای این منظور بعد از کسب رضایت آگاهانه از افراد انتخاب شده به مقدار 5 سی سی خون اخذ گردید. بعد از خونگیری از افراد، جداسازی لنفوسیت های خون محیطی از خون کامل انجام گردید و قبل از انجام آزمون کامت، میزان زنده بودن سلول ها بوسیله رنگ تریپان بلو، تعیین گردید. آنالیز لنفوسیت های خون محیطی این افراد برای بررسی میزان آسیب DNA از نظر طول دم (میکرومتر)، درصد DNA در دم و اندازه حرکت دم (میکرومتر) با استفاده از نرم افزار comet score انجام گردید.
یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که بیش از 96 درصد لنفوسیت های جدا شده زنده بوده و برای ادامه آزمایش مناسب هستند. مقدار آسیب DNA لنفوسیت های خون محیطی همه نانواها به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل بیشتر بود. نانواهایی که از نوع پخت تنوری سنتی و سنگگ استفاده می کردند، آسیب بیشتری را در مقایسه با نانوایان استفاده کننده از پخت ماشینی نشان دادند، به طوری که طول دم در نانوایان با پخت تنوری سنتی 32/9±70/18، سنگک 77/7±33/16 و ماشینی 20/6±56/10 نسبت به گروه کنترل 97/1±05/4 بود. علاوه بر این اندازه حرکت دم(میکرومتر) در نانوایان با پخت سنتی از بقیه گروها، بویژه گروه کنترل( 4.36 ± 4.00 در مقابل 0.37 ± 0.43)، بالاتر بود. همچنین اندازه حرکت دم (میکرومتر) برای استفاده کنندگان از پخت سنگک و پخت ماشینی نسبت به گروه کنترل، بیشتر و معنی دار، بود.
نتیجه گیری: دود ناشی از سوخت مورد استفاده در نانوایی، به دلیل داشتن ترکیبات جهش زا، منجر به آسیب DNA در لنفوسیت های خون محیطی نانوایان می شود که میزان آسیب در نوع پخت تنوری سنتی بیشتر است. همچنین با افزایش سابقه کار، میزان آسیب DNA بیشتر می شود. ایجاد اگاهی در بین نانوایان با توجه به عدم رعایت شرایط بهینه سوخت و پخت و پز، فقدان آگاهی و از همه مهم تر اطلاعات ناقص و کم در مورد فرایندهای حفاظتی، ضروری به نظر می رسد.
کلمات کلیدی: آسیب DNA، لنفوسیت، comet assay، نانوا، نوع پخت
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سرطانهای شغلی
دریافت: 1397/12/12 | پذیرش: 1399/4/18 | انتشار: 1399/7/2
دریافت: 1397/12/12 | پذیرش: 1399/4/18 | انتشار: 1399/7/2
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
