Bidel F, Jafari M J, Khodakarim S, Salehi Sahlabadi A. Evaluation of the effect of heat stress on cognitive performance and physiological parameters of the students. ioh 2020; 17 (1) :893-907
URL:
http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2816-fa.html
بیدل فهیمه، جعفری مجمد جواد، خداکریم سهیلا، صالحی سهل آبادی علی. بررسی تأثیر استرس گرمایی بر عملکرد شناختی و پارامترهای فیزیولوژیک دانشجویان. سلامت كار ايران. 1399; 17 (1) :893-907
URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2816-fa.html
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ، asalehi529@gmail.com
چکیده: (3220 مشاهده)
چکیده
زمینه و هدف: استرس گرمایی از رایجترین عوامل زیانآور شغلی است و میتواند بر سلامت و بهرهوری کارگران تأثیر منفی بگذارد. مطالعات نشان داده است که استرس گرمایی منجر به بروز برخی از پاسخهای فیزیولوژیک و تأثیر بر عملکرد شناختی افراد میشود. مطالعه حاضر باهدف بررسی تأثیر استرس گرمایی بر این پارامترها انجامشد.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی تعداد 18 دانشجو (9 دختر و 9 پسر) با میانگین سنی 11/21 و انحراف معیار 71/1 سال و شاخص توده بدنی 23/23 و انحراف معیار 44/1 کیلوگرم بر متر مربع در معرض سه شرایط دمایی مختلف (شاخص دمای تر گویسان 29 درجه سانتیگراد به عنوان مقدار کمتر از حدود مجاز مواجهه، شاخص دمای تر گویسان 32 درجه سانتیگراد به عنوان حد مجاز مواجهه برای افراد سازش نیافته با محیطهای گرم و شاخص دمای تر گویسان 35 درجه سانتیگراد به عنوان مقدار بیشتر از حدود مجاز مواجهه) قرار گرفتند و عملکرد شناختی آنها در این سه شرایط دمایی مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی تاثیر استرس گرمایی بر عملکرد شناختی شرکتکنندگان از آزمون عملکرد پیوسته دیداری و شنیداری استفاده شد و امتیاز مقیاسهای توجه انتخابی، توجه متمرکز، توجه تقسیم شده، جابجایی توجه و توجه مداوم در دو حوزه دیداری و شنیداری اندازهگیری شد. بهمنظور بررسی تاثیر استرس گرمایی بر پارامترهای فیزیولوژیک نیز قبل و بعد از انجام آزمون، فشارخون و ضربان قلب افراد اندازهگیری شد. برای تجزیهو تحلیل نتایج از نرمافزار SPSS نسخه22 استفاده شد و دادههای مطالعه با استفاده از آزمون معادلات برآورد تعمیمیافته (GEE) مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت.
یافتهها: طبق نتایج مطالعه حاضر با افزایش دمای تر گویسان، میزان ضربان قلب و فشارخون سیستولیک شرکتکنندگان نسبت به شرایط قبل از مواجهه (دمای تر گویسان 22 درجه سانتیگراد) به طور معنیداری افزایش یافت (05/0p<). همچنین با افزایش دمای تر گویسان، میزان فشارخون دیاستولیک آنها نسبت به شرایط پایه بهطور معنیداری کاهش یافت (05/0p<). با افزایش دمای تر گویسان میانگین شش مقیاس توجه در حوزه دیداری شامل توجه دیداری، توجه انتخابی دیداری، توجه متمرکز دیداری، توجه تقسیم شده دیداری، جابجایی توجه دیداری و توجه مداوم دیداری و میانگین دو مقیاس در حوزه توجه شنیداری شامل توجه شنیداری و توجه انتخابی شنیداری به طور پیوسته کاهش یافت. با افزایش استرس گرمایی، میانگین چهار مقیاس توجه شنیداری، توجه متمرکز شنیداری، توجه تقسیم شده شنیداری و توجه مداوم شنیداری در دمای تر گویسان 32 درجه سانتیگراد افزایش یافت و در دمای تر گویسان 35 درجه سانتیگراد دوباره کاهش یافت. کاهش توجه با افزایش استرس گرمایی تنها برای پنج مقیاس توجه دیداری، توجه شنیداری، توجه انتخابی شنیداری، جابجایی توجه دیداری و جابجایی توجه شنیداری و تنها در دمای تر گویسان 35 درجه سانتیگراد معنیدار بود (05/0p<).
نتیجهگیری: مواجهه با استرس گرمایی میتواند باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون سیستولیک و کاهش فشار خون دیاستولیک شود و تغییرات ضربان قلب و فشارخون میتوانند بهعنوان شاخص مناسبی برای استرین گرمایی عمل نمایند. مواجهه با دمای تر گویسان بیشازحد مجاز میتواند بر عملکرد شناختی افراد تأثیر بگذارد و باعث کاهش توجه و تمرکز در حین انجام وظایف شود. لازم است که آزمون شناختی پیچیدهتری در شرایط مشابه این مطالعه انجام و نتایج آن با نتایج این مطالعه مقایسه شود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
ارگونومی دریافت: 1398/3/10 | پذیرش: 1398/7/21 | انتشار: 1399/7/2