دوره 17، شماره 1 - ( 1399 )
جلد 17 شماره 1 صفحات 806-792 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
mahmodi D, ALIZADEH S S, rasoulzadeh Y, asghari M. Prioritizing the thirteenth dimensions of Organizational Resilience in dealing with crises and major accidents. ioh 2020; 17 (1) :792-806
URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2857-fa.html
URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2857-fa.html
محمودی داود، علیزاده سید شمس الدین، رسول زاده یحیی، اصغری محمد. اولویتبندی ابعاد سیزدهگانه تاب آوری سازمانی در مواجهه با بحرانها و حوادث بزرگ. سلامت كار ايران. 1399; 17 (1) :792-806
مهندسی بهداشت حرفه‌ای، گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران ، ALIZADEHSH@TBZMED.AC.IR
چکیده: (2350 مشاهده)
چکیده
زمینه و هدف: سازمانها بهعنوان یک گروه با ساختار وجودی خاص تعریف میگردند و نقش محوری را در پویایی سیستمهای اجتماعی، اقتصادی و بومشناختی دارند. برای صنایع و سازمانها فجایع، حوادث و بحرانها مسائل پیچیده و بحثبرانگیز میباشند. تاب آوری سازمانی، یک هدف مؤثری است که بهطور مداوم به عملکرد سازمان در طول کسبوکار، فجایع و موقعیتهای بحرانی کمک میکند و بهعبارتی، تاب آوری سازمانها را قادر میسازد که چالشهای پیچیده در سازمان را مدیریت کنند. لذا مطالعه حاضر با هدف وزندهی و اولویتبندی ابعاد سیزدهگانه تاب آوری سازمانی در مواجهه با بحرانها و حوادث بزرگ انجام شده است.
روش بررسی: در پژوهش توصیفی-تحلیلی-کاربردی حاضر که در صنایع بزرگ (در سه صنعت بزرگ شامل: یک شرکت تولید ماشینآلات سنگین کشاورزی، یک شرکت تولید و مونتاژ قطعات خودرو و یک شرکت وابسته به صنایع نفتوگاز) انجام شده است، ابعاد و حیطههای شناساییشده جهت سنجش سطح تاب آوری سازمانی در سازمانها، در قالب پرسشنامهای با فرم مخصوص در اختیار کارشناسان و متخصصین مربوطه قرار گرفت. سپس نظرات آنها دریافت گردید. در نهایت با استفاده از دادههای حاصل از پرسشنامهها و با کمک روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و نرمافزار Super Decisions، وزندهی و اولویتبندی ابعاد و گویههای تاب آوری سازمانی صورت پذیرفت.
یافته ها: بیشترین مقدار وزن نرمال در بین ابعاد تاب آوری سازمانی، مربوط به حیطه رهبری و تصمیمگیری (معادل 20583/0) بوده و کمترین این مقدار مربوط به حیطه منابع (معادل 01246/0) میباشد. بهعبارتی، اولویت اول و سیزدهم در بین 13 حیطه تاب آوری سازمانی در این مطالعه، بهترتیب مربوط به حیطههای رهبری و تصمیمگیری و منابع میباشد. گفتنیاستکه حیطههای استفاده از دانش و تجربه و تعهد مدیریت نیز در کنار بعد رهبری و تصمیمگیری از وزن نسبتأ بالا (اختلاف وزن زیاد نسبت به ده حیطه دیگر پرسشنامه) و ابعاد آمادگی و مسئولیتپذیری نیز در کنار حیطه منابع از وزن نسبتأ کمتری برخوردارند. همچنین لازمبهذکر است که نرخ ناسازگاری (0138/0) کوچکتر یا مساوی با مقدار 1/0 به دست آمد که نشاندهنده صحت مقایسات زوجی بوده و درنتیجه میتوان به نتایج وزنها اعتماد نمود. همچنین با توجه به نتایج مرتبط با وزندهی گویههای مربوط به تکتک ابعاد پرسشنامه تاب آوری سازمانی (جهت نشاندادن اهمیت گویههای مختص هر حیطه از پرسشنامه تاب آوری سازمانی، نسبت بههمدیگر)، میتوان اظهار نمود که تمامی مقادیر نرخ ناسازگاری به دست آمده، کوچکتر یا مساوی 1/0 بوده و درنتیجه میتوان ادعای صحیحبودن مقایسات زوجی را داشته و متعاقبأ به وزنهای اختصاصدادهشده به تمامی گویهها اعتماد نمود.
بحث و نتیجه گیری: سازمانهای بزرگ، بهمنظور بهبود مدیریت ایمنی و تاب آوری سازمانی، میتوانند بر روی شاخصهای تأثیرگذار براساس اولویت، از قبیل رهبری و تصمیمگیری، استفاده از دانش و تجربه و تعهد مدیریت تمرکز نموده و نسبت به پایش و بهبود آنها اقدام نمایند. اصلاح و بهبود شاخصهای مذکور با بکارگیری راهکارهای علمی و مهندسی، منجر به ارتقاء ایمنی و سطح تاب آوری در سازمانها خواهد شد.
زمینه و هدف: سازمانها بهعنوان یک گروه با ساختار وجودی خاص تعریف میگردند و نقش محوری را در پویایی سیستمهای اجتماعی، اقتصادی و بومشناختی دارند. برای صنایع و سازمانها فجایع، حوادث و بحرانها مسائل پیچیده و بحثبرانگیز میباشند. تاب آوری سازمانی، یک هدف مؤثری است که بهطور مداوم به عملکرد سازمان در طول کسبوکار، فجایع و موقعیتهای بحرانی کمک میکند و بهعبارتی، تاب آوری سازمانها را قادر میسازد که چالشهای پیچیده در سازمان را مدیریت کنند. لذا مطالعه حاضر با هدف وزندهی و اولویتبندی ابعاد سیزدهگانه تاب آوری سازمانی در مواجهه با بحرانها و حوادث بزرگ انجام شده است.
روش بررسی: در پژوهش توصیفی-تحلیلی-کاربردی حاضر که در صنایع بزرگ (در سه صنعت بزرگ شامل: یک شرکت تولید ماشینآلات سنگین کشاورزی، یک شرکت تولید و مونتاژ قطعات خودرو و یک شرکت وابسته به صنایع نفتوگاز) انجام شده است، ابعاد و حیطههای شناساییشده جهت سنجش سطح تاب آوری سازمانی در سازمانها، در قالب پرسشنامهای با فرم مخصوص در اختیار کارشناسان و متخصصین مربوطه قرار گرفت. سپس نظرات آنها دریافت گردید. در نهایت با استفاده از دادههای حاصل از پرسشنامهها و با کمک روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و نرمافزار Super Decisions، وزندهی و اولویتبندی ابعاد و گویههای تاب آوری سازمانی صورت پذیرفت.
یافته ها: بیشترین مقدار وزن نرمال در بین ابعاد تاب آوری سازمانی، مربوط به حیطه رهبری و تصمیمگیری (معادل 20583/0) بوده و کمترین این مقدار مربوط به حیطه منابع (معادل 01246/0) میباشد. بهعبارتی، اولویت اول و سیزدهم در بین 13 حیطه تاب آوری سازمانی در این مطالعه، بهترتیب مربوط به حیطههای رهبری و تصمیمگیری و منابع میباشد. گفتنیاستکه حیطههای استفاده از دانش و تجربه و تعهد مدیریت نیز در کنار بعد رهبری و تصمیمگیری از وزن نسبتأ بالا (اختلاف وزن زیاد نسبت به ده حیطه دیگر پرسشنامه) و ابعاد آمادگی و مسئولیتپذیری نیز در کنار حیطه منابع از وزن نسبتأ کمتری برخوردارند. همچنین لازمبهذکر است که نرخ ناسازگاری (0138/0) کوچکتر یا مساوی با مقدار 1/0 به دست آمد که نشاندهنده صحت مقایسات زوجی بوده و درنتیجه میتوان به نتایج وزنها اعتماد نمود. همچنین با توجه به نتایج مرتبط با وزندهی گویههای مربوط به تکتک ابعاد پرسشنامه تاب آوری سازمانی (جهت نشاندادن اهمیت گویههای مختص هر حیطه از پرسشنامه تاب آوری سازمانی، نسبت بههمدیگر)، میتوان اظهار نمود که تمامی مقادیر نرخ ناسازگاری به دست آمده، کوچکتر یا مساوی 1/0 بوده و درنتیجه میتوان ادعای صحیحبودن مقایسات زوجی را داشته و متعاقبأ به وزنهای اختصاصدادهشده به تمامی گویهها اعتماد نمود.
بحث و نتیجه گیری: سازمانهای بزرگ، بهمنظور بهبود مدیریت ایمنی و تاب آوری سازمانی، میتوانند بر روی شاخصهای تأثیرگذار براساس اولویت، از قبیل رهبری و تصمیمگیری، استفاده از دانش و تجربه و تعهد مدیریت تمرکز نموده و نسبت به پایش و بهبود آنها اقدام نمایند. اصلاح و بهبود شاخصهای مذکور با بکارگیری راهکارهای علمی و مهندسی، منجر به ارتقاء ایمنی و سطح تاب آوری در سازمانها خواهد شد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
