مجله علمی پژوهشی

چکیده
زمینه و هدف: حمل­و­نقل جاده‌ای مواد شیمیایی به علت وقوع حوادث متعدد و پیامدهای حاصله، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این مطالعه با هدف تعیین حریم ایمن در حوادث حمل­و­نقل جاده­ای مواد شیمیایی سمی به منظور بکارگیری در برنامه­ریزی مقابله با شرایط اضطراری انجام پذیرفت.
روش بررسی: در این مطالعه، ابتدا مواد شیمیایی قابل حمل جاده­ای مورد بررسی قرار گرفته سپس آمونیاک، کلر، 1،3- بوتادین، بنزن و تولوئن جهت مطالعات بیشتر و مدل­سازی انتشار مواد سمی انتخاب شدند. سپس شاخص مواجهه شیمیایی (CEI) تعیین گردیده و رتبه­بندی خطر انجام شد. در نهایت، مدل­سازی نحوه انتشار مواد سمی مذکور با استفاده از نرم­افزارهای ALOHA و PHAST انجام گردید.
یافته­ ها: نتایج حاصله نشان داد که با استفاده از شاخص CEI، آمونیاک، کلر و 1،3- بوتادین به ترتیب با شاخص مواجهه 597، 548 و 284 از اهمیت ویژه­ای برخوردار بوده و نیاز به بررسی بیشتری دارند. در بررسی نهایی که براساس غلظت ERPG-3 انجام گردید، با استفاده از نرم­افزار ALOHA، آمونیاک با 2800 متر و با استفاده از نرم­افزار PHAST، کلر با 3004 متر، بیشترین فواصل خطر را دارا بودند.
نتیجه­ گیری: بررسی نتایج حاصله نشان داد که نرم­افزارهای مورد­ استفاده و شاخص CEI، قابلیت لازم در ارایه نتایج صحیح در غلظت­های پایین (ERPG-1&2) را ندارند. بعلت متفاوت بودن نتایج حاصل از نرم­افزارهای ALOHA و PHAST و شاخص CEI، پیشنهاد می­شود بالاترین فاصله خطر بدست آمده بر اساس ERPG-3 بدون توجه به نوع ماده و نوع نرم­افزار مورد استفاده، در برنامه­ریزی مقابله با شرایط اضطراری مد­نظر قرار گیرد.