دوره 17، شماره 1 - ( 1399 )
جلد 17 شماره 1 صفحات 320-305 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: 40/948009
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rashidi M, Vosoughi S, Poornajaf A, Faraji M, Poornajaf M, Kazemi3 M et al . Investigative of the Relationship between job Stress and General Health among staffs of Ilam University of Medical Sciences in 2015. ioh 2020; 17 (1) :305-320
URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2652-fa.html
URL: http://ioh.iums.ac.ir/article-1-2652-fa.html
رشیدی محمد امین، وثوقی شهرام، پورنجف عبدالحسین، فرجی مهدی، پورنجف مسعود، کاظمی مهرداد و همکاران.. بررسی رابطه بین استرس شغلی با سلامت عمومی در میان کارکنان دانشگاه علوم پزشکی ایلام در سال 1394. سلامت كار ايران. 1399; 17 (1) :305-320
محمد امین رشیدی 
، شهرام وثوقی ، عبدالحسین پورنجف ، مهدی فرجی ، مسعود پورنجف ، مهرداد کاظمی ، مقداد کاظمی*
، شهرام وثوقی ، عبدالحسین پورنجف ، مهدی فرجی ، مسعود پورنجف ، مهرداد کاظمی ، مقداد کاظمی*
دانشگاه علوم پزشکی ایلام ، kazemy.meghdad@gmail.com
چکیده: (2737 مشاهده)
زمینه و هدف: استرس یکی از مولفه‌های مهم و تاثیرگذار در ایجاد اختلال در سلامت افراد است، به‌طوریکه باعث می‌شود شخص نتواند وظایف و تعهدات فردی، خانوادگی و اجتماعی خود را به‌طور مطلوب انجام دهد. سلامت عمومی به‌معنای رفاه و آسایش کامل جسمی، روانی و اجتماعی (نه فقط نداشتن بیماری و معلولیت) است. یکی از مقیاس‌های اصلی اثر بخشی در سازمان‌ها، سلامت کارکنان است. امروزه کارکنان دانشگاه در اثر مواجهه با استرس‌های محیط کاری، سلامتی آن‌ها در معرض آسیب و صدمه قرار گرفته است. این مطالعه با هدف تعیین تعیین رابطه بین سلامت عمومی با عوامل استرس‌زای شغلی و فاکتورهای تاثیرگذار بر آن در میان کارکنان دانشگاه علوم پزشکی ایلام انجام گرفت.
روش بررسی: این مطالعه به‌صورت توصیفی- تحلیلی و از نوع همبستگی، بر روی 153 نفر از کارمندان و اعضای هیئت علمی شاغل در دو بخش ستاد و پردیس دانشگاه علوم پزشکی ایلام انجام گرفت. تعداد نمونه‌های مورد مطالعه با استفاده از فرمول آماری کوکران و به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده (SRS) انتخاب گردید. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر (GHQ-28)، پرسشنامه استرس شغلی فیلیپ‌ال‌رایس و پرسشنامه مشخصات دموگرافیک بود. پرسشنامه‌ی GHQ از 28 سوال و 4 خرده مقیاس هفت سوالی، شامل علائم جسمانی، اضطراب و بی‌خوابی، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی حاد تشکیل شده است؛ همچنین پرسشنامه استرس شغلی فیلیپ‌ال‌رایس شامل 57 سوال و سه خرده‌مقیاس روابط بین فردی (26 سوال)، شرایط فیزیکی محیط کار (22 سوال) و علایق شغلی (9 سوال) است. در نهایت تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS نسخه 22 و آزمونهای آماری تی‌تست، کای‌دو، آنالیز واریانس، همبستگی پیرسون و رگرسیون صورت گرفت.
یافته‌ها: میانگین نمره کلی استرس شغلی و سلامت عمومی در جامعه مورد مطالعه به‌ترتیب 29/31 ± 25/152 و 81/14 ± 09/25 به‌دست آمد؛ همچنین 3/50 % از افراد مورد مطالعه از لحاظ سلامت عمومی در حیطه اختلال هیچ یا کمترین حد و 6/68 % افراد شرکت کننده در مطالعه در سطح متوسطی از استرس شغلی قرار داشتند. آزمونهای همبستگی پیرسون و رگرسیون نشان دادند که بین استرس شغلی و سلامت عمومی همبستگی معنی‌داری وجود داشته و استرس شغلی قادر به پیش‌بینی تغییرات سلامت عمومی است (05/0>p). آزمون تی‌تست بین میانگین نمره مولفه‌های علائم جسمانی، روابط بین فردی و استرس شغلی با وضعیت تاهل تفاوت معنی‌داری نشان داد (05/0p<)؛ همچنین براساس نتایج این آزمون، بین خرده مقیاس علائم جسمانی با متغیر جنسیت تفاوت معنی‌داری وجود داشت (05/0p<). آزمون آنالیز واریانس، بین خرده مقیاس روابط بین فردی با گروه‌های سنی تفاوت معنی‌داری نشان داد (05/0>p). آزمون کای‌دو، بین تمامی ابعاد و خرده مقیاس‌های استرس شغلی و سلامت عمومی با سطح تحصیلات و نوع استخدامی، هیچ گونه ارتباط معنی‌دار نشان نداد (05/0p>).
نتیجه‌گیری: متغیرهای وضعیت تاهل و سن افراد به‌عنوان مهم‌ترین عوامل تاثیر گذار بر روی استرس شغلی و سلامت عمومی معرفی شدند و همچنین ابعاد روابط بین فردی و علائم جسمانی به‌عنوان مهم‌ترین خرده مقیاس در میان خرده مقیاس‌های استرس شغلی و سلامت عمومی مشخص شدند. به‌منظور بهبود وضعیت سلامت عمومی و کاهش میزان استرس شغلی، انجام اقداماتی از قبیل ایجاد برنامه جامع مدیریت استرس توصیه می‌گردد.
کلید واژه‌ها: استرس، شغل، سلامت عمومی، پرسشنامه گلدبرگ.
روش بررسی: این مطالعه به‌صورت توصیفی- تحلیلی و از نوع همبستگی، بر روی 153 نفر از کارمندان و اعضای هیئت علمی شاغل در دو بخش ستاد و پردیس دانشگاه علوم پزشکی ایلام انجام گرفت. تعداد نمونه‌های مورد مطالعه با استفاده از فرمول آماری کوکران و به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده (SRS) انتخاب گردید. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر (GHQ-28)، پرسشنامه استرس شغلی فیلیپ‌ال‌رایس و پرسشنامه مشخصات دموگرافیک بود. پرسشنامه‌ی GHQ از 28 سوال و 4 خرده مقیاس هفت سوالی، شامل علائم جسمانی، اضطراب و بی‌خوابی، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی حاد تشکیل شده است؛ همچنین پرسشنامه استرس شغلی فیلیپ‌ال‌رایس شامل 57 سوال و سه خرده‌مقیاس روابط بین فردی (26 سوال)، شرایط فیزیکی محیط کار (22 سوال) و علایق شغلی (9 سوال) است. در نهایت تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS نسخه 22 و آزمونهای آماری تی‌تست، کای‌دو، آنالیز واریانس، همبستگی پیرسون و رگرسیون صورت گرفت.
یافته‌ها: میانگین نمره کلی استرس شغلی و سلامت عمومی در جامعه مورد مطالعه به‌ترتیب 29/31 ± 25/152 و 81/14 ± 09/25 به‌دست آمد؛ همچنین 3/50 % از افراد مورد مطالعه از لحاظ سلامت عمومی در حیطه اختلال هیچ یا کمترین حد و 6/68 % افراد شرکت کننده در مطالعه در سطح متوسطی از استرس شغلی قرار داشتند. آزمونهای همبستگی پیرسون و رگرسیون نشان دادند که بین استرس شغلی و سلامت عمومی همبستگی معنی‌داری وجود داشته و استرس شغلی قادر به پیش‌بینی تغییرات سلامت عمومی است (05/0>p). آزمون تی‌تست بین میانگین نمره مولفه‌های علائم جسمانی، روابط بین فردی و استرس شغلی با وضعیت تاهل تفاوت معنی‌داری نشان داد (05/0p<)؛ همچنین براساس نتایج این آزمون، بین خرده مقیاس علائم جسمانی با متغیر جنسیت تفاوت معنی‌داری وجود داشت (05/0p<). آزمون آنالیز واریانس، بین خرده مقیاس روابط بین فردی با گروه‌های سنی تفاوت معنی‌داری نشان داد (05/0>p). آزمون کای‌دو، بین تمامی ابعاد و خرده مقیاس‌های استرس شغلی و سلامت عمومی با سطح تحصیلات و نوع استخدامی، هیچ گونه ارتباط معنی‌دار نشان نداد (05/0p>).
نتیجه‌گیری: متغیرهای وضعیت تاهل و سن افراد به‌عنوان مهم‌ترین عوامل تاثیر گذار بر روی استرس شغلی و سلامت عمومی معرفی شدند و همچنین ابعاد روابط بین فردی و علائم جسمانی به‌عنوان مهم‌ترین خرده مقیاس در میان خرده مقیاس‌های استرس شغلی و سلامت عمومی مشخص شدند. به‌منظور بهبود وضعیت سلامت عمومی و کاهش میزان استرس شغلی، انجام اقداماتی از قبیل ایجاد برنامه جامع مدیریت استرس توصیه می‌گردد.
کلید واژه‌ها: استرس، شغل، سلامت عمومی، پرسشنامه گلدبرگ.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
روانشناسی سازمانی
دریافت: 1397/10/4 | پذیرش: 1398/7/24 | انتشار: 1399/4/16
دریافت: 1397/10/4 | پذیرش: 1398/7/24 | انتشار: 1399/4/16
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
