مجله علمی پژوهشی

  زمینه و هدف: صنعت مونتاژ از جمله صنایعی است که ریسک حرکات تکراری و در نتیجه ریسک اختلالات اسکلتی عضلانی در آن بالا می باشد. بررسی ارگونومیکی این مشاغل به منظور شناسایی، ارزیابی و کنترل این آسیب ها در کارکنان حائز اهمیت می باشد. از روش های مختلفی به منظور ارزیابی ریسک حرکات تکراری در این صنایع استفاده شده است. هدف مطالعه حاضر معرفی ابزار ارزیابی وظایف تکراری ( ART Tool ) اندام های فوقانی و همچنین استفاده از آن برای ارزیابی ریسک حرکات تکراری مونتاژکاران در صنعت الکتریک می باشد. این روش در سال 2009 توسط اداره ایمنی و بهداشت انگلستان ( HSE ) ایجاد شد.

  روش بررسی: در مطالعه مقطعی حاضر کلیه ایستگاه­های کاری(20 ایستگاه کاری) بصورت سرشماری انتخاب شدند و سپس با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سلسه مراتبی وظایف ( HTA ) هر شغل به وظایف و هر وظیفه به فعالیت‌ها و هر فعالیت به حرکات تجزیه و تحلیل گردید. بعد از آن روش ART برای شناسایی ریسک فاکتورهای رایج در کارهای تکراری که در پیشرفت اختلالات اندام های فوقانی ( ULDs ) دخیل هستند، استفاده شد و تعداد 20 برگ کار ART تکمیل گردید.

یافته ها: نتایج نشان داد که 15% وظایف کاری در سطح ریسک پایین، 55% وظایف کاری در سطح ریسک متوسط و 35% وظایف کاری در سطح ریسک بالا قرار دارند. مهمترین ریسک فاکتورها، نحوه ی چنگش و زمان های استراحت در طول یک شیفت کاری بودند که سطح ریسک آنها برای تمام وظایف کاری بالا بود. یکنواختی کار هم از مهمترین ریسک فاکتورهای روانی- اجتماعی در همه ی وظایف کاری بود.

  نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که ریسک ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی ناشی از وظایف تکراری در شغل مورد بررسی نسبتا بالاست و مداخلات ارگونومی بمنظور طراحی مجدد شغل مورد نظر مورد نیاز است. این مطالعه کاربرد روش ART را به طور عملی نشان می دهد و بکارگیری آن را بعنوان روشی کاربردپذیر، آسان و مناسب برای اهداف ارزیابی و مداخلات ارگونومی در وظایف کاری تکراری پیشنهاد می کند.